رفتار حرفه‌ای در سازمان را شاید بتوان مهم‌ترین عامل برای موفقیت در محیط کار دانست، اگر به تازگی در محلی مشغول به کار شده‌اید یا در مسیر استخدام در شرکتی جدید قرار دارید، دانستن و رعایت کردن اصول رفتار حرفه‌ای در محیط کار به شما کمک می‌کند تا بتوانید به موفقیت‌های بیشتر دست پیدا کنید و بتوانید مسیر پیشرفت را برای خودتان هموار کنید.
سازمان‌های کارآمد همیشه در تلاش هستند تا پرسنل را به گونه‌های مختلف ارزیابی کنند و یکی از مهم‌ترین معیارهای ارزیابی که می‌تواند توسط مدیران یا پرسنل دیگر سازمان اندازه‌گیری شود، رفتار حرفه‌ای شما در ارتباط با سازمان، مدیران و سایر پرسنل است.
اصول رفتار حرفه‌ای در سازمان
مهم‌ترین اصولی که هر نیروی کار باید در هر شرایطی به آن پایبند باشند، شامل موارد زیر هستند. عدم رعایت هر یک از این موارد به تنهایی ممکن است مانعی برای رشد و پیشرفت شما به حساب بیاید.
۱- با همه صادقانه رفتار کنید
صداقت در سازمان، اصلی بسیار مهم است. اگر این احساس به وجود بیاید که رفتار شما صادقانه نیست، اعتماد مدیران از شما سلب می‌شود و به طور قطع بسیاری از فرصت‌های احتمالی را از دست خواهید داد.
۲- فروتنی داشته باشید
فروتنی در سازمان به دو معنی می‌تواند کاربرد داشته باشد. اول فروتنی در رفتار با دیگران است. و معنی دوم فروتنی در یادگیری است. اگر هر یک از اعضای دیگر سازمان شامل مدیران شما یا افراد پایین‌دست شما چیزی می‌دانند که شما نمی‌دانید از یادگیری آن استقبال کنید. با فروتنی در یادگیری ابتدا به خودتان و دوم به سازمانی که در آن کار می‌کنید سود می‌رسانید.
۳- گوش‌کننده‌ی خوبی باشید
وقتی دیگران با شما صحبت می‌کنند از پریدن در میان کلام آن‌ها خودداری کنید. ابتدا به خوبی و کامل به صحبت‌های دیگران گوش بدهید و در پایان صحبت آن‌ها نظرات خودتان را به آرامی و بدون تنش اعلام کنید.
۴- هر چه کمتر شکایت کنید
هیچ کس پرسنلی که مداوم در خصوص موارد مختلف شکایت می‌کنند را دوست ندارد. شکایت‌هایی در مورد پرسنل دیگر، در مورد قوانین شرکت، در مورد مقدار حقوق و سایر مشکلات. اگر محیط کار برای شما نامناسب است و احساس می‌کنید لازم است به صورت دائم شکایت کنید، راه حل بهتر این است که این محل کار را ترک کنید و به محل مناسب‌تری بروید.
۵- کارهای شخصی را خارج از محل کار انجام دهید
صحبت پی در پی و طولانی با تلفن، استفاده از موبایل شخصی در محل کار، انجام امور شخصی در ساعت کاری و سایر فعالیت‌هایی که در محل کار غیرمجاز هستند نه تنها توسط مدیران بلکه توسط کارکنان دیگر مورد توجه قرار می‌گیرند. اگر کارهای شخصی شما اهمیت زیادی دارند باید از مرخصی استفاده کنید و پس از پایان این کارها، با تمام توجه به محل کار خود برگردید.
۶- در کارهای دیگران دخالت نکنید
هر فرد از همکاران و مدیران شما مسئولیت‌ها و اختیاراتی دارند. تحت هیچ شرایطی نباید در حوزه‌ی کاری دیگران دخالت کنید. البته اگر مشکلی یا پیشنهادی وجود دارد به صورت پیشنهاد و کاملا دوستانه می‌توانید با آن‌ها در میان بگذارید.
۷- مسئولیت پذیر باشید
اجرای صحیح و دقیق و مسئولانه‌ی وظایفتان را همیشه در ذهن داشته باشید. باید این حس در دیگران به وجود بیاید که اگر وظیفه‌ای به شما محول می‌شود می‌توان از انجام صحیح آن آسوده بود و نیازی نیست تا کارهای محول به شما بازبینی و کنترل شوند.
اگر در وظایفی که برای شما مشخص شده است، موضوعی به اشتباه از یاد رفته است، با مسئولیت‌پذیری، کار را بهبود دهید و همیشه سعی کنید بهترین کار را به بهترین شکل انجام دهید.
۸- نظافت را رعایت کنید
بی‌نظمی و بی‌دقتی در نظافت برای همه قابل مشاهده است و باعث ایجاد قضاوت ذهنی در مورد شما می‌شود. با رعایت بهداشت و نظافت و نظم، شخصیت بهتری از خود به نمایش بگذارید.
۹- اصول کار تیمی را بدانید و به نظر جمع احترام بگذارید
در کار تیمی همیشه اختلاف نظر وجود دارد. اگر نظر مدیر یا جمع بر خلاف نظر شماست، باید به این نظر احترام بگذارید و آنچه وظیفه دارید را به بهترین شکل ممکن انجام دهید. ناسازگاری در کار تیمی هم به سازمان و هم به شخص شما آسیب وارد می‌کند.
۱۰- برای بهبود کارها پیشنهاد ارائه کنید
فرآیندهای درون سازمانی همیشه جای بهبود دارند. اگر روش بهتری برای انجام کارهای سازمان به ذهن شما رسیده است، آن را به صورت پیشنهاد و مودبانه به مسئولین مربوط ارائه دهید. فراموش نکنید که تصمیم‌گیری در خصوص اجرا یا عدم اجرای این پیشنهاد از عهده‌ی شما خارج است و وظیفه‌ی شما فقط ارائه‌ی پیشنهاد است.
۱۱- به همه احترام بگذارید
مهم نیست که شما مدیر هستید یا مسئول خدمات درون سازمانی. احترام به سایر افراد باعث ایجاد علاقه و اعتماد نسبت به شما می‌شود و از بروز ناراحتی و تنش‌های غیرقابل کنترل پیشگیری می‌کند.
۱۲- به قوانین محل کار احترام بگذارید
هر شرکت و هر سازمان قوانین داخلی خود را دارد. اگر نمی‌توانید این قوانین را رعایت کنید، باید محترمانه و بدون ناراحتی آن محل کار را ترک کنید ولی اگر در شرکت مشغول به کار هستید این به معنی قبول و اجرای تمامی قوانین محل کار است.
۱۳- از ایجاد هرگونه تنش پیشگیری کنید
ایجاد تنش کاری بسیار آسان است ولی کنترل و از بین بردن آن ممکن است از توان خارج باشد. بنابراین بهترین راه جلوگیری از ایجاد هرگونه تنش و درگیری در سازمان است. همیشه دلایلی برای ایجاد تنش وجود دارند ولی با کنترل و پیشگیری سعی کنید هزینه‌های اضافی برای سازمان و خودتان ایجاد نکنید.
۱۴- از اطلاعات محرمانه شرکت به دقت محافظت کنید
در هر محلی که مشغول به کار هستید، اطلاعاتی در اختیار شماست که شرکت نمی‌خواهد افراد خارج از سازمان آن‌ها را بدانند. حتی بیشتر از آنچه لازم است اطلاعات درون‌سازمانی را محافظت کنید و از بازگویی آن‌ها برای دیگران خودداری کنید.
افشای اطلاعات درون‌سازمانی برای رقبای شرکت حتی ممکن است برای شما مسئولیت‌های حقوقی در پی داشته باشد.
۱۵- وقت شناس باشید
حضور به موقع در محل کار و انجام به موقع وظایف از جمله‌ی مواردی است که جایگاه شما را در سازمان ارتقا می‌دهد. افراد وقت‌شناس اعتماد مدیران را به خود جلب می‌کنند و می‌توانند به موفقیت‌های بیشتر دست پیدا کنند.
۱۶- با دیگران از موضع بالا صحبت نکنید
حتی اگر جایگاه سازمانی شما از دیگران بالاتر است، رفتار و گفتار شما باید به شکلی باشد که احساس بدی در دیگران ایجاد نکند. جایگاه سازمانی افراد معادل جایگاه انسانی آن‌ها نیست و رفتار و گفتار افراد اگر تحت کنترل نباشد، خسارت‌های زیادی به دنبال می‌آورد.
۱۷- محیط کار را از زندگی شخصی کاملا جدا کنید
بین زندگی خصوصی شما و فعالیت شما در محل کار مرزی کاملا مشخص و سخت‌گیرانه باید وجود داشته باشد. دلیلی ندارد همکاران شما از جزئیات زندگی شما خبر داشته باشند.
محل کار مکانی مناسب برای ایجاد رابطه‌های صمیمانه و نزدیک نیست و وارد شدن به این گونه روابط می‌تواند روی شغل و جایگاه شما اثرگذاری جدی داشته باشد.
اگر در محل کار با افرادی که نسبت نزدیک دارید، همکار هستید، رفتار شما در محل کار با خارج از محل کار کاملا باید متفاوت و متناسب با شرایط باشد. به دلیل اینکه این کار می‌تواند بیش از آنچه به نظر می‌رسد مشکل باشد، برخی افراد ترجیح می‌دهند از همکاری شغلی با نزدیکان دوری کنند.
