آلمان به عنوان نمادی از قدرت و فرصت اقتصادی در اروپا، تعداد قابل توجهی از مهاجران را از کشورهای غیر اتحادیه اروپا، با تمرکز ویژه بر افراد ایرانی، به خود جذب میکند. بازار کار قوی این کشور، که با تقاضا برای نیروی کار ماهر مشخص میشود، همراه با تعهد آن به ارائه آموزش عالی رایگان یا بسیار مقرون به صرفه، یک سیستم مراقبتهای بهداشتی عالی و در دسترس و کیفیت کلی بالای زندگی، آن را به مقصدی فوقالعاده جذاب تبدیل میکند. این راهنمای جامع با دقت طراحی شده است تا به مهاجران بالقوه یک نقشه راه دقیق، واقعی و عملی ارائه دهد و الزامات، فرآیندهای پیچیده و واقعیتهای ظریف اقامت و پیشرفت در آلمان را روشن کند.

۱- اقامت دائم در آلمان
مسیرهای اقامت دائم (Niederlassungserlaubnis)
اخذ اقامت دائم، که با نام Niederlassungserlaubnis شناخته میشود، به معنای حق زندگی و کار نامحدود در آلمان است. این وضعیت بسیار مطلوب است زیرا زمینه را برای درخواست احتمالی شهروندی آلمان در آینده فراهم میکند و ثبات و ادغام طولانی مدت را ارائه میدهد.
مسیرهای قانونی اقامت دائم:
- کارگران ماهر:
به طور کلی، افرادی که به مدت چهار سال اجازه اقامت موقت داشتهاند، واجد شرایط درخواست اقامت دائم هستند. اگر متقاضی مهارتهای پیشرفته زبان آلمانی (معمولاً سطح B2 یا بالاتر) را نشان دهد و به نقاط عطف قابل توجهی در ادغام، مانند گذراندن دورههای پیشرفته ادغام یا داشتن سابقه اشتغال قوی با مشارکتهای قابل توجه در بیمه اجتماعی، دست یافته باشد، این دوره میتواند به طور قابل توجهی به دو سال کاهش یابد. - فارغ التحصیلان دانشگاههای آلمان:
کسانی که با موفقیت مدرکی را در یک دانشگاه آلمانی به پایان رسانده و متعاقباً حداقل به مدت دو سال در آلمان کار کرده و در سیستم بیمه اجتماعی قانونی مشارکت داشتهاند، واجد شرایط درخواست اقامت دائم هستند. این مسیر، ارزش تحصیلات کسبشده در آلمان و تجربه حرفهای پس از آن را به رسمیت میشناسد. - افراد خوداشتغال:
کارآفرینان و افراد خوداشتغالی که حداقل سه سال با موفقیت یک کسبوکار پایدار در آلمان تأسیس و اداره کردهاند، میتوانند برای اقامت دائم درخواست دهند. معیار اصلی در اینجا، موفقیت اقتصادی و پایداری کسبوکار است که به اقتصاد آلمان کمک میکند. - اعضای خانواده:
وابستگان (همسران، فرزندان خردسال) شهروندان آلمانی یا افرادی که از قبل اقامت دائم در آلمان دارند، ممکن است زودتر از سایر دستهها واجد شرایط اقامت دائم شوند. جدول زمانی و الزامات خاص به رابطه، سطح ادغام متقاضی و شرایط حامی بستگی دارد. به عنوان مثال، همسر یک شهروند آلمانی ممکن است پس از سه سال ازدواج و اقامت در آلمان واجد شرایط باشد، مشروط بر اینکه مهارتهای اولیه زبان آلمانی را داشته باشد.
جدول زمانی و مراحل اخذ اقامت دائم:
فرآیند اخذ اقامت دائم شامل رعایت چندین معیار کلیدی و پیروی از یک رویه درخواست ساختارمند است:
- داشتن مجوز اقامت موقت معتبر:
در طول اقامت خود در آلمان، داشتن مجوز اقامت معتبر (Aufenthaltserlaubnis) که با هدف اقامت شما (مثلاً کار، تحصیل، خانواده) همسو باشد، بسیار مهم است. تمدید مجوز باید به صورت پیشگیرانه مدیریت شود تا از وقفهها جلوگیری شود. - نشان دادن درآمد کافی و مشارکتهای اجتماعی:
متقاضیان باید ثابت کنند که درآمد پایدار و کافی برای حمایت از خود و افراد تحت تکفل خود بدون اتکا به رفاه عمومی کسب کردهاند. این امر معمولاً با فیشهای حقوقی و اظهارنامههای مالیاتی مشهود است. مشارکت در سیستم بازنشستگی آلمان (Beiträge zur Rentenversicherung) یک الزام اجباری است که نشان دهنده اشتغال پایدار و ادغام در چارچوب تأمین اجتماعی است. - عدم سوء پیشینه:
عدم سوء پیشینه ضروری است. متقاضیان ملزم به ارائه گواهی عدم سوء پیشینه از آلمان و کشور خود خواهند بود. - مدرک اقامت:
متقاضیان باید مدرکی دال بر اقامت قانونی و مداوم خود در آلمان، معمولاً از طریق مهر گذرنامه و مجوزهای اقامت قبلی، ارائه دهند. - تسلط به زبان:
حداقل سطح B1 تسلط به زبان آلمانی، همانطور که توسط چارچوب مرجع مشترک اروپایی برای زبانها (CEFR) تعریف شده است، عموماً مورد نیاز است. این نشان دهنده توانایی برقراری ارتباط در موقعیتهای روزمره و ادغام در جامعه است. مدرک معمولاً از طریق یک گواهی زبان معتبر ارائه میشود. - بیمه سلامت:
پوشش بیمه سلامت مداوم و کافی اجباری است. این میتواند از طریق سیستم بیمه سلامت قانونی عمومی (gesetzliche Krankenversicherung) یا یک طرح بیمه سلامت خصوصی معتبر (private Krankenversicherung) باشد. - گذراندن دوره ادغام:
اگرچه همیشه برای واجد شرایط بودن اولیه اجباری نیست، گذراندن یک دوره ادغام (Integrationskurs)
که زبان و گرایش فرهنگی را پوشش میدهد، میتواند روند کار را تسریع کند و اغلب عامل مهمی در تصمیمگیری است، به خصوص هنگام جستجوی مهلتهای کوتاهتر.
تفاوتهای بین مجوزهای اقامت:
درک تفاوتهای بین انواع مختلف مجوزها بسیار مهم است:
- اجازه اقامت موقت (Aufenthaltserlaubnis):
این مجوز برای مدت زمان مشخصی اعطا میشود و معمولاً به دلیل خاصی برای حضور در آلمان مرتبط است. نمونههایی از آن شامل مجوز کار (Arbeitserlaubnis)، ویزای دانشجویی (Aufenthaltsgenehmigung zum Studium) یا ویزای اتحاد خانواده (Aufenthaltserlaubnis zur Familienzusammenführung) است. این مجوزها قابل تمدید هستند، اما حقوق اقامت نامحدود را اعطا نمیکنند. - اجازه اقامت دائم (Niederlassungserlaubnis):
این مجوز به دارنده حق زندگی و کار در آلمان بدون تاریخ انقضا را میدهد. این مجوز آزادی و امنیت قابل توجهی را فراهم میکند. دارندگان میتوانند شغل خود را تغییر دهند، آزادانه در آلمان نقل مکان کنند و مشمول شرایط خاص مجوز اولیه خود نیستند. - شهروندی (Einbürgerung):
این بالاترین سطح ادغام است که تمام حقوق و مسئولیتهای یک تبعه آلمانی را به آنها اعطا میکند. به طور کلی، برای واجد شرایط بودن برای شهروندی، فرد باید حداقل هشت سال به طور قانونی در آلمان اقامت داشته باشد. اگر متقاضی با موفقیت یک دوره ادغام را گذرانده باشد، این دوره میتواند به هفت سال کاهش یابد. سایر الزامات شامل نشان دادن دانش کافی از زبان آلمانی (حداقل B1)، درآمد پایدار و پایبندی به اصول دموکراتیک قانون اساسی آلمان است.
۲- مهاجرت خانوادگی
ویزای اتحاد مجدد خانواده
آلمان به طور فعال از اتحاد مجدد خانواده حمایت میکند و به شهروندان غیر اتحادیه اروپا که وضعیت اقامت قانونی در آلمان را تضمین کردهاند، اجازه میدهد تا برای پیوستن اعضای نزدیک خانواده خود درخواست دهند. این شامل همسران، فرزندان خردسال و در موارد خاص، اغلب پیچیدهتر، والدین یا سایر اقوام میشود. هدف حفظ وحدت خانواده و تسهیل ادغام مهاجران با فراهم کردن یک محیط خانوادگی پایدار است.
الزامات کلیدی برای پیوستن به خانواده:
- پیشنیازهای زبانی:
برای همسرانی که به دنبال پیوستن به شریک زندگی خود در آلمان هستند، اغلب یک الزام اساسی، نشان دادن درک اولیه از زبان آلمانی است. این معمولاً به معنای دستیابی به حداقل سطح مهارت A1 طبق CEFR است. این امر معمولاً با گواهی از یک موسسه شناخته شده مانند موسسه گوته یا ÖSD اثبات میشود. ممکن است برای ملیتهای خاص یا شرایط خاص استثنائاتی اعمال شود، اما این یک پیشنیاز رایج است. - آستانه درآمد:
فرد حامی در آلمان باید ثابت کند که منابع مالی کافی برای حمایت از اعضای خانواده خود بدون توسل به کمکهای عمومی را دارد. این یک عامل حیاتی برای اطمینان از این است که اعضای خانواده تازه وارد، باری بر دوش سیستم رفاه اجتماعی آلمان نخواهند بود. مبلغ دقیق مورد نیاز به تعداد اعضای خانوادهای که باید حمایت شوند بستگی دارد و اغلب با حداقلهای معیشت تعیین شده توسط دولت آلمان مرتبط است. - محل اقامت:
وضعیت مسکن در آلمان باید برای اسکان کل خانواده کافی باشد. این به معنای داشتن فضای زندگی کافی طبق استانداردهای مسکن آلمان است که بسته به منطقه و شهرداری متفاوت است. مقامات ارزیابی خواهند کرد که آیا محل اقامت ارائه شده بیش از حد شلوغ نیست و مقررات اولیه بهداشت و ایمنی را رعایت میکند یا خیر. - بیمه سلامت:
همه اعضای خانواده که قرار است در آلمان به متقاضی بپیوندند باید تحت پوشش بیمه سلامت باشند. این امر میتواند با ثبت نام آنها در سیستم بیمه سلامت قانونی عمومی یا با ارائه مدرکی از یک طرح بیمه سلامت خصوصی مشابه حاصل شود. این امر تضمین میکند که همه اعضای خانواده از لحظه ورود به خدمات درمانی دسترسی دارند. - اعتبار ازدواج/شراکت:
برای همسران، ازدواج باید به طور قانونی در آلمان به رسمیت شناخته شود و صرفاً به عنوان ازدواج مصلحتی برای اهداف مهاجرتی در نظر گرفته نشود. مدارکی مانند گواهی ازدواج، که اغلب ترجمه و قانونی میشوند، مورد نیاز خواهد بود.
مراحل درخواست ویزای اتحاد خانواده:
روند دریافت ویزای اتحاد خانواده معمولاً در سفارت یا کنسولگری آلمان در کشور مبدا یا کشور محل اقامت دائمی متقاضی آغاز میشود.
ارسال درخواست در سفارت آلمان: عضو (اعضای) خانواده که قصد مهاجرت به آلمان را دارند باید درخواست ویزای خود را در نمایندگی دیپلماتیک آلمان در کشور مبدا خود ارائه دهند. این معمولاً نیاز به تعیین وقت قبلی دارد.
ارائه تمام مدارک مورد نیاز: مجموعه کاملی از مدارک باید ارائه شود. این مدارک معمولاً شامل موارد زیر است:
- فرمهای درخواست ویزا تکمیلشده.
- گذرنامههای معتبر برای همه متقاضیان.
- گواهی ازدواج رسمی (در صورت وجود)، قانونی و ترجمه شده به آلمانی.
- گواهی تولد رسمی برای فرزندان، قانونی و ترجمه شده به آلمانی.
- مدارک مربوط به وضعیت اقامت و درآمد حامی
- در آلمان (مثلاً قرارداد کار، فیش حقوقی، صورتحساب مالیاتی، مجوز اقامت).
- مدرک اقامت کافی در آلمان (مثلاً قرارداد اجاره، تأیید صاحبخانه).
- مدرک پوشش بیمه درمانی برای اعضای خانواده در حال ورود.
- مدرک تسلط به زبان آلمانی (سطح A1 برای همسران).
- به طور بالقوه، مدرک اثبات رابطه برای سایر اعضای خانواده.
زمان پردازش: پردازش درخواستهای ویزای اتحاد خانواده میتواند زمان قابل توجهی طول بکشد، اغلب از 3 تا 6 ماه، اما گاهی اوقات بسته به پیچیدگی پرونده، حجم کار سفارت و نیاز به تأیید اسناد، بیشتر طول میکشد. توصیه میشود این فرآیند را خیلی قبل از تاریخ ورود مورد نظر شروع کنید.
۳- هزینه زندگی
درک پیامدهای مالی زندگی در آلمان برای اسکان موفقیتآمیز بسیار مهم است. هزینه زندگی میتواند بسته به شهر و انتخاب سبک زندگی به طور قابل توجهی متفاوت باشد، اما یک تجزیه و تحلیل کلی، یک مرور کلی مفید برای اهداف بودجهبندی ارائه میدهد.
تفکیک هزینههای تقریبی ماهانه:
- مسکن (اجاره):
این اغلب بزرگترین هزینه واحد است. - شهرهای بزرگ (به عنوان مثال، برلین، مونیخ، فرانکفورت):
انتظار میرود برای یک آپارتمان متوسط، به ویژه در مناطق پرطرفدار، بین ۸۰۰ تا ۱۵۰۰ یورو یا بیشتر بپردازید. میانگین برلین میتواند حدود ۱۰۰۰ یورو باشد، در حالی که مونیخ به طور قابل توجهی بالاتر است و اغلب از ۱۵۰۰ یورو فراتر میرود. - شهرهای متوسط (به عنوان مثال، هامبورگ، کلن):
هزینهها معمولاً از ۷۰۰ تا ۱۲۰۰ یورو متغیر است. - شهرهای کوچکتر و مناطق روستایی:
اجاره میتواند به طور قابل توجهی پایینتر باشد، اغلب بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ یورو. - توجه:
این ارقام برای «اجاره سرد» (Kaltmiete) است و شامل هزینههای آب و برق نمیشود. معمولاً ودیعه اجاره ۱ تا ۳ ماه مورد نیاز است. - آب و برق (Nebenkosten):
این شامل گرمایش، آب، برق و دفع زباله میشود. - برای یک آپارتمان تک نفره یا خانواده کوچک، انتظار میرود ماهانه ۱۵۰ تا ۲۵۰ یورو پرداخت کنید. این مبلغ میتواند بسته به مصرف انرژی و اندازه خانه متغیر باشد.
- حمل و نقل:
آلمان دارای یک سیستم حمل و نقل عمومی عالی است. - کارتهای ماهانه:
یک کارت حمل و نقل عمومی ماهانه برای یک شهر میتواند بین ۶۰ تا ۱۲۰ یورو هزینه داشته باشد. این اغلب شامل اتوبوسها، ترامواها و قطارهای محلی در داخل شهر و اطراف آن میشود. - مالکیت خودرو:
داشتن خودرو شامل هزینههای اضافی برای بیمه، سوخت، نگهداری، مالیات و احتمالاً پارکینگ میشود. - مواد غذایی و خواربار:
این به شدت به عادات غذایی و محل خرید شما بستگی دارد. - برای یک نفر، بودجه ۲۵۰ تا ۴۰۰ یورو در ماه برای مواد غذایی واقعبینانه است. خرید از سوپرمارکتهای تخفیفدار مانند Aldi یا Lidl نسبت به فروشگاههای ارگانیک یا ویژه، مقرونبهصرفهتر است. غذا خوردن منظم در بیرون از منزل، این هزینه را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد.
- بیمه خدمات درمانی:
همانطور که بعداً به تفصیل مورد بحث قرار میگیرد، این یک هزینه قابل توجه و اجباری است. - خدمات درمانی عمومی (قانونی):
برای کارمندان، سهم بیمه تقریباً 14.6٪ از درآمد ناخالص است که به طور مساوی بین کارفرما و کارمند تقسیم میشود. برای یک حقوق متوسط، این مبلغ میتواند معادل ۳۰۰ تا ۵۰۰ یورو در ماه برای سهم کارمند، بسته به درآمد، باشد. دانشجویان و برخی گروههای دیگر نرخهای متفاوتی دارند. - خدمات درمانی خصوصی:
حق بیمهها بر اساس سن، وضعیت سلامتی و سطح پوشش انتخابی بسیار متفاوت است، اما میتواند از ۱۰۰ تا ۵۰۰ یورو در ماه متغیر باشد. - مالیات:
مالیات بر درآمد تصاعدی است و مستقیماً از حقوق شما کسر میشود. نرخ آن به طبقه درآمدی شما بستگی دارد. (جزئیات بیشتر در بخش ۱۳). - تفریح و موارد متفرقه:
این شامل هزینههای سرگرمی، تفریحات، پوشاک، طرحهای تلفن همراه، اینترنت و مراقبتهای شخصی میشود. - یک بودجه ماهانه واقعبینانه ۱۵۰ تا ۳۰۰ یورو خواهد بود، اما این مبلغ بسته به عادات خرج کردن افراد بسیار متغیر است.
تغییرات جغرافیایی:
لازم به ذکر است که هزینهها در سراسر آلمان یکسان نیست. شهرهایی مانند مونیخ، فرانکفورت و اشتوتگارت به عنوان گرانترین شهرها، به ویژه برای اجاره، شناخته میشوند. برعکس، شهرهایی مانند لایپزیگ، برمن، دورتموند و درسدن عموماً هزینه زندگی پایینتری را با گزینههای مسکن مقرون به صرفهتر ارائه میدهند، در حالی که همچنان زیرساختها و فرصتهای شغلی خوبی را فراهم میکنند.
۴- بهترین شهرها برای مهاجران ایرانی
آلمان کشوری مهماننواز است و چندین شهر آن جوامع قابل توجه و پر جنب و جوشی از افراد با پیشینههای متنوع، از جمله حضور قابل توجه ایرانیان، ایجاد کردهاند. این شهرها اغلب پشتیبانی بهتر و بیشتری برای ادغام، امکانات فرهنگی و شبکههای مستقر ارائه میدهند که میتواند انتقال را برای تازه واردان آسانتر کند. شهرهای پیشنهادی برای مهاجران ایرانی:
- برلین:
برلین، به عنوان پایتخت و بزرگترین شهر آلمان، به خاطر تنوع و چندفرهنگی شدید خود مشهور است. این شهر میزبان یک جامعه بزرگ و جاافتاده ایرانی است که مجموعهای غنی از رویدادهای فرهنگی، رستورانها، مراکز اجتماعی و گروههای اجتماعی ایرانی را ارائه میدهد. این شهر به خاطر مسکن نسبتاً مقرون به صرفه (در مقایسه با سایر پایتختهای بزرگ)، صحنه هنری پر جنب و جوش و به طور کلی فضای باز و ... شناخته شده است.
فضای آرام و دلنشین، آن را به انتخابی محبوب برای بسیاری از مهاجران تبدیل کرده است. بازار کار متنوع است و بخشهای مختلفی را در بر میگیرد. - فرانکفورت آم ماین:
فرانکفورت، یک قطب مالی جهانی، نیروی کار بسیار بینالمللی را جذب میکند. این شهر جامعه مهاجران قابل توجهی دارد، از جمله حضور قابل توجه افراد ایرانی. این شهر فرصتهای شغلی عالی، به ویژه در امور مالی، فناوری و تجارت بینالمللی ارائه میدهد. در حالی که مسکن میتواند گران باشد، حقوق بالا در برخی از بخشها میتواند جبران کند. فرانکفورت همچنین دارای پیشنهادات فرهنگی خوب و یک فرودگاه بینالمللی متصل است که سفر را تسهیل میکند. - هامبورگ:
دومین شهر بزرگ آلمان، یک بندر بزرگ و مرکز مهمی برای تجارت، لجستیک، رسانه و هوانوردی است. هامبورگ جمعیت بینالمللی رو به رشدی دارد و فضایی دلپذیر دارد. اگرچه شاید به اندازه برلین جامعه ایرانی متعهد نداشته باشد، اما کیفیت بالای زندگی، فضاهای سبز متعدد و اقتصاد قوی با فرصتهایی در زمینههای مختلف را ارائه میدهد. تاریخ دریایی آن نیز به حس جهانشهری آن کمک میکند. - کلن و بن:
کلن و شهر مجاور آن، بن، که در منطقه کلانشهری راین-روهر واقع شدهاند، به خاطر مؤسسات دانشگاهی، اهمیت تاریخی و محیطهای زندگی دلپذیرشان شناخته میشوند. کلن به خاطر کلیسای جامع و فرهنگ کارناوال پر جنب و جوشش مشهور است. بن، پایتخت سابق آلمان غربی، با وجود سازمانهای متعدد سازمان ملل و آژانسهای توسعه، شخصیت بینالمللی خود را حفظ کرده است. هر دو شهر کیفیت زندگی خوب و بازار کار قوی را با حضور جوامع مختلف مهاجر ارائه میدهند. - لایپزیگ:
لایپزیگ که در بخش شرقی آلمان واقع شده است، در دهههای اخیر رشد و بازسازی اقتصادی قابل توجهی را تجربه کرده است. این شهر به دلیل هزینه زندگی پایینتر در مقایسه با شهرهای غربی آلمان، همراه با بازار کار رو به رشد، به ویژه در فناوری اطلاعات، رسانه و لجستیک، به طور فزایندهای به عنوان مقصدی جذاب برای مهاجران شناخته میشود. این شهر در عین حال که کیفیت زندگی خوبی را ارائه میدهد، نقطه ورود مقرون به صرفهتری به آلمان ارائه میدهد و در عین حال کیفیت زندگی خوب و جامعه بینالمللی رو به رشدی را نیز فراهم میکند.
لایپزیگ هنگام انتخاب شهر، به مهاجران آینده توصیه میشود که فرصتهای شغلی خاص در رشته خود را بررسی کنند، در دسترس بودن خدمات پشتیبانی اجتماعی را بررسی کنند و ترجیحات شخصی خود را در مورد سبک زندگی و محیط شهری در نظر بگیرند.
۵- میانگین حقوق و درآمد
اقتصاد آلمان یکی از قویترین اقتصادهای اروپا است و این در حقوق رقابتی آن برای متخصصان ماهر منعکس میشود. با این حال، مانند هر کشوری، محدوده حقوق میتواند بر اساس صنعت، نقش شغلی، سطح تجربه، مدارک تحصیلی و موقعیت جغرافیایی در آلمان به طور قابل توجهی متفاوت باشد.
محدودههای معمول حقوق برای متخصصان:
این ارقام نشان دهنده حقوق ناخالص سالانه هستند و میانگین تقریبی هستند. آنها شامل پاداش یا سایر مزایای بالقوه نمیشوند.
- مهندسان:
در رشتههای مختلف (به عنوان مثال، مکانیک، برق، عمران، خودرو)، مهندسان باتجربه میتوانند انتظار داشته باشند که بین ۴۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰۰ یورو در سال درآمد داشته باشند. نقشهای ارشد و زمینههای تخصصی میتوانند حقوق بالاتری را طلب کنند. - متخصصان فناوری اطلاعات:
تقاضا برای متخصصان فناوری اطلاعات همچنان به طور استثنایی بالا است. توسعهدهندگان نرمافزار، مدیران سیستم، دانشمندان داده و متخصصان امنیت سایبری معمولاً میتوانند بین ۵۰۰۰۰ تا ۷۵۰۰۰ یورو در سال درآمد داشته باشند. مشاغل بسیار تخصصی یا مشاغل مدیریتی میتوانند از این محدوده فراتر روند. - متخصصان مراقبتهای بهداشتی:
پزشکان، پرستاران و تکنسینهای پزشکی متخصص مورد تقاضا هستند. حقوق پرستاران و پزشکان عمومی واجد شرایط میتواند از ۴۰۰۰۰ تا ۶۰۰۰۰ یورو در سال متغیر باشد. متخصصان، جراحان و دندانپزشکان اغلب درآمد قابل توجهی بیشتر دارند، گاهی اوقات بیش از ۸۰۰۰۰ یورو در سال، به ویژه در سمتهای ارشد یا مطبهای خصوصی. - موقعیتهای دانشگاهی و تحقیقاتی:
اساتید دانشگاه، محققان فوق دکترا و دانشمندان در مؤسسات تحقیقاتی حدودا بین ۳۵۰۰۰ تا ۵۵۰۰۰ یورو در سال درآمد دارند که بر اساس رتبه علمی و سالهای تجربه قابل ارتقا است. رتبههای استادی ارشد میتوانند به ارقام بالاتری برسند. - مشاغل تخصصی (مثل برقکار، لولهکش، مکانیک):
اگرچه این مشاغل همیشه بالاترین حقوق را ندارند، اما ضروری هستند و حقوق خوبی دریافت میکنند. افراد باتجربه میتوانند بسته به تخصص و تجربه، سالانه از ۳۰۰۰۰ تا ۴۵ هزار یورو درآمد داشته باشند.
حداقل دستمزد در آلمان:
آلمان حداقل دستمزد قانونی دارد که برای اکثر کارمندان اعمال میشود. از اول ژانویه ۲۰۲۵، حداقل دستمزد ناخالص ۱۲.۴۱ یورو در ساعت تعیین شده است. این میزان ممکن است تغییر کند و به طور منظم توسط دولت بررسی میشود. برای یک شغل تمام وقت (معمولاً ۳۵ تا ۴۰ ساعت در هفته)، این به معنای درآمد ناخالص ماهانه تقریباً ۲۱۵۰ تا ۲۳۵۰ یورو است.
عوامل مؤثر بر حقوق:
- صنعت:
بخشهایی مانند خودرو، داروسازی و فناوری اطلاعات معمولاً حقوق بالاتری نسبت به خردهفروشی یا مهمانداری ارائه میدهند. - اندازه شرکت:
شرکتهای بزرگتر و جاافتادهتر اغلب مقیاسهای حقوق و دستمزد ساختاریافتهتری دارند و ممکن است نسبت به شرکتهای دیگر، غرامت بالاتری ارائه دهند. - در استارتآپهای کوچک.
- موقعیت مکانی:
حقوق در مراکز اقتصادی بزرگ مانند مونیخ و فرانکفورت معمولاً بیشتر از مناطق شرقی یا روستایی است، اما این اغلب با هزینههای بالاتر زندگی جبران میشود. - صلاحیتها و تجربه:
مدارک تحصیلی پیشرفته، گواهینامههای تخصصی و سالها تجربه کاری مرتبط به طور قابل توجهی بر پتانسیل درآمد تأثیر میگذارد. - مهارتهای مذاکره:
مانند هر بازار کاری، توانایی مذاکره مؤثر در طول فرآیند استخدام میتواند منجر به حقوق اولیه بهتر شود.
لازم به ذکر است که اینها حقوق ناخالص هستند. مالیات و حق بیمه تأمین اجتماعی از مبلغ ناخالص کسر میشود تا حقوق خالص (درآمد) تعیین شود.
۶- سیستم بیمه مراقبتهای بهداشتی
آلمان به خاطر سیستم مراقبتهای بهداشتی جامع و با کیفیت خود که بیشتر مبتنی بر مدل دولتی-خصوصی است، مشهور است. دسترسی به مراقبتهای بهداشتی یک حق اساسی محسوب میشود و همهی ساکنان میبایست بیمهی درمانی کافی داشته باشند.
سیستم بیمه سلامت عمومی (Gesetzliche Krankenversicherung - GKV):
- اجباری برای اکثر افراد:
سیستم بیمه سلامت قانونی برای اکثریت قریب به اتفاق ساکنان آلمان، از جمله کارمندان، مستمری بگیران، دانشجویان و افراد بیکار اجباری است. این سیستم از طریق مشارکت کارمندان و کارفرمایان و همچنین یارانههای دولتی تأمین مالی میشود. - نرخ حق بیمه:
نرخ استاندارد حق بیمه ۱۴.۶٪ از درآمد ناخالص فرد، تا سقف درآمدی مشخصی (Jahresarbeitsentgeltgrenze) است. این سهم به طور مساوی تقسیم میشود، به طوری که کارفرما نیمی از آن و کارمند نیمی دیگر را پرداخت میکند. به عنوان مثال، اگر درآمد ناخالص ماهانه ۳۰۰۰ یورو باشد، سهم کارمند تقریباً ۲۱۹ یورو خواهد بود (۳۰۰۰ یورو * ۱۴.۶٪ / ۲). - پوشش:
GKV پوشش جامعی را برای طیف وسیعی از خدمات پزشکی، از جمله ویزیت پزشک، بستری در بیمارستان، داروهای تجویزی، مراقبتهای پیشگیرانه، مراقبتهای دندانپزشکی (پایه) و مراقبتهای دوران بارداری ارائه میدهد. - «اصل همبستگی»:
GKV بر اساس اصل همبستگی عمل میکند، به این معنی که حق بیمهها بر اساس درآمد محاسبه میشوند، اما مزایا به طور مساوی به همه افراد بیمه شده، صرف نظر از وضعیت سلامت یا درآمد آنها، ارائه میشود. - ارائه دهندگان متعدد:
ارائه دهندگان بیمه سلامت عمومی متعددی (مانند AOK، TK، Barmer، DAK) وجود دارند که افراد میتوانند از بین آنها انتخاب کنند. در حالی که مزایای اصلی طبق قانون استاندارد شدهاند، برخی از ارائه دهندگان ممکن است خدمات یا مزایای اضافی ارائه دهند.
سیستم بیمه سلامت خصوصی (Private Krankenversicherung - PKV):
واجد شرایط بودن: بیمه سلامت خصوصی در درجه اول برای افرادی که درآمد آنها از یک آستانه خاص (Jahresarbeitsentgeltgrenze) بیشتر است، افراد خوداشتغال و کارمندان دولت گزینهای است.
حق بیمه: برخلاف GKV، حق بیمه PKV مستقیماً به درآمد وابسته نیست. در عوض، آنها بر اساس عوامل فردی مانند سن، وضعیت سلامت در زمان درخواست و سطح پوشش انتخابی محاسبه میشوند. این امر میتواند آن را برای افراد جوانتر و سالمتر مقرون به صرفهتر کند، اما با افزایش سن، به طور بالقوه گرانتر میشود.
پوشش: PKV اغلب طیف وسیعتری از مزایا و انعطافپذیری بیشتری مانند دسترسی به اتاقهای بیمارستان خصوصی، دسترسی مستقیم به متخصصان بدون نیاز به ارجاع و پوشش برای درمانهای جایگزین ارائه میدهد.
پوشش خانواده: در PKV، هر عضو خانواده معمولاً به بیمهنامه جداگانه خود نیاز دارد که میتواند هزینههای خانوادهها را افزایش دهد. در مقابل، کودکان و همسران بدون درآمد اغلب به صورت رایگان تحت پوشش بیمه GKV عضو اصلی بیمه شده قرار میگیرند.
الزامات ثبت نام برای تازه واردان:
به محض ورود به آلمان، به ویژه در صورت اشتغال، ثبت نام فوری در یک طرح بیمه سلامت ضروری است. برای کارمندان، کارفرما معمولاً این فرآیند را با ثبت کارمند در یک ارائه دهنده GKV انتخابی تسهیل میکند. عدم حفظ پوشش بیمه سلامت مداوم میتواند عواقب قانونی و مالی جدی داشته باشد.
۷- اجاره خانه
یافتن محل اقامت مناسب گامی حیاتی برای هر کسی است که در آلمان ساکن میشود. بازار اجاره آلمان به خوبی تنظیم شده است و حمایتهای قوی از مستاجران ارائه میدهد، اما میتواند رقابتی نیز باشد، به ویژه در مناطق شهری محبوب.
یافتن مسکن:
- پورتالهای آنلاین:
رایجترین روش استفاده از پورتالهای بزرگ آنلاین املاک و مستغلات است. پلتفرمهای پیشرو عبارتند از: - ImmobilienScout24:
این مسلماً بزرگترین و جامعترین پورتال است که طیف گستردهای از آپارتمانها و خانهها را فهرست میکند. - WG‑Gesucht.de:
این پلتفرم به ویژه برای یافتن آپارتمانهای مشترک (Wohngemeinschaft یا WG) و اتاقها محبوب است، اما کل آپارتمانها را نیز فهرست میکند. - پورتالهای دیگری مانند Immowelt.de و eBay Kleinanzeigen (برای فهرستهای خصوصی) نیز مفید هستند.
- روزنامهها و آژانسهای محلی:
اگرچه برای جستجوهای اولیه کمتر رایج هستند، روزنامههای محلی اغلب فهرستهای اجارهای دارند. مشاوران املاک (Makler) نیز میتوانند کمک کنند، هرچند هزینه کمیسیون دریافت میکنند (معمولاً معادل اجاره ۱ تا ۲ ماه که اغلب در صورت یافتن ملک توسط مستاجر پرداخت میشود). - شبکهسازی:
Infor اطلاعرسانی به دوستان، همکاران و آشنایان در مورد جستجوی شما گاهی اوقات میتواند به فرصتهایی منجر شود، زیرا بسیاری از اجارهها قبل از اینکه به صورت عمومی در فهرست قرار گیرند، از طریق تبلیغات دهان به دهان تبلیغ میشوند.
فرآیند درخواست:
وقتی ملکی را که به آن علاقه دارید پیدا کردید، باید درخواستی را به صاحبخانه یا شرکت مدیریت املاک ارسال کنید. این معمولاً شامل موارد زیر است:
مدرک درآمد - باید مدرکی دال بر ثبات مالی خود ارائه دهید. این معمولاً شامل موارد زیر است
- فیشهای حقوقی اخیر:
برای کارمندان، معمولاً سه ماه گذشته. - قرارداد استخدام:
نشان دادن شغل پایدار. - اظهارنامه مالیاتی:
در صورت خوداشتغالی یا برای داشتن تصویر مالی جامعتر. - مدرک تمکن مالی:
برای دانشجویان یا افرادی که درآمد نامنظم دارند، صورتهای بانکی که پسانداز کافی را نشان میدهد. - گزارش اعتباری SCHUFA (Schufa-Auskunft):
SCHUFA دفتر اصلی اعتبارسنجی آلمان است. صاحبخانهها از این گزارش برای ارزیابی اعتبار و سابقه پرداخت شما استفاده میکنند. میتوانید سالی یک بار گزارش اعتباری رایگان دریافت کنید، اما صاحبخانهها اغلب نسخه پولی دقیقتر را ترجیح میدهند. - مدارک شناسایی:
کپی گذرنامه و اجازه اقامت شما لازم است. - Mietschuldenfreiheitsbescheinigung:
گواهی از صاحبخانه قبلی شما که تأیید میکند هیچ بدهی اجاره معوقهای ندارید. - نامه پوششی (اختیاری اما توصیه میشود):
یک نامه کوتاه و مودبانه که خود را معرفی میکند و توضیح میدهد که چرا به ملک علاقه دارید، میتواند تأثیر خوبی داشته باشد.
ودیعه (Kaution):
قانون آلمان به صاحبخانهها اجازه میدهد تا برای پوشش خسارات احتمالی یا اجاره پرداخت نشده، ودیعه امنیتی، معروف به Kaution، درخواست کنند. این ودیعه معمولاً تا سه ماه اجاره سرد (اجاره به استثنای قبوض) است. صاحبخانه باید این ودیعه را در یک حساب جداگانه و دارای بهره قرار دهد و پس از تخلیه، باید به مستاجر بازگردانده شود، مشروط بر اینکه هیچ ادعایی علیه آن وجود نداشته باشد.
حقوق مستاجر:
آلمان قوانین قوی حمایت از مستاجر دارد. صاحبخانهها نمیتوانند خودسرانه مستاجران را بیرون کنند. دورههای اخطار برای بیرون کردن به طور قانونی تعریف شده و به مدت اجاره بستگی دارد. افزایش اجاره نیز تنظیم شده و باید از رویههای خاصی پیروی کند. مستاجران حق دارند از ملک خود به طور آرام استفاده کنند و معمولاً ملزم به پرداخت هزینه تعمیرات جزئی نیستند، مگر اینکه خودشان باعث خسارت شده باشند.
۸- آموزش عالی رایگان
آلمان به دلیل تعهد خود به آموزش عالی قابل دسترس در سراسر جهان مورد تحسین قرار گرفته است، به طوری که اکثر دانشگاههای دولتی، برنامههای کارشناسی و کارشناسی ارشد رایگان ارائه میدهند. این سیاست، جذابیت قابل توجهی برای دانشجویان بینالمللی، از جمله دانشجویان ایرانی، دارد که به دنبال آموزش با کیفیت و بدون هزینههای گزافی هستند که اغلب با تحصیلات دانشگاهی در کشورهای دیگر همراه است.
ویژگیهای کلیدی آموزش عالی آلمان:
- بدون شهریه:
برای دورههای کارشناسی (لیسانس) و اکثر برنامههای کارشناسی ارشد (کارشناسی ارشد) در دانشگاههای دولتی، معمولاً هیچ شهریهای برای دانشجویان داخلی و بینالمللی وجود ندارد. این امر در مورد برنامههایی که به زبان آلمانی تدریس میشوند نیز صدق میکند. - هزینههای ترم:
در حالی که شهریه رایگان است، دانشجویان ملزم به پرداخت شهریه ترم (Semesterbeitrag) در هر ترم هستند. این هزینه معمولاً از ۲۵۰ تا ۳۵۰ یورو در هر ترم متغیر است. این هزینهها شامل هزینههای اداری و اغلب شامل بلیط حمل و نقل عمومی (Semesterticket) برای شهر و منطقه اطراف و همچنین کمک به خدمات دانشجویی (مانند کافه تریا، مدیریت مسکن دانشجویی) میشود. - زبان آموزش:
اکثر برنامههای کارشناسی به زبان آلمانی تدریس میشوند و نیاز به سطح بالایی از مهارت دارند (معمولاً سطح B2/C1 که از طریق آزمونهای شناخته شدهای مانند TestDaF یا DSH نشان داده میشود). با این حال، تعداد برنامههای کارشناسی ارشد که کاملاً به زبان انگلیسی ارائه میشوند، به طور پیوسته در حال افزایش است. این برنامهها به ویژه در بین دانشجویان بینالمللی محبوب هستند و اغلب در زمینههایی مانند تجارت، مهندسی و علوم یافت میشوند. - کیفیت آموزش:
دانشگاههای آلمان به دلیل استانداردهای دقیق دانشگاهی، رویکرد پژوهش محور و شهرت قوی بینالمللی خود شناخته شدهاند. آنها به طور مداوم در بین دانشگاههای برتر جهان رتبهبندی میشوند. - بورسیهها و بودجه:
در حالی که شهریه رایگان است، هزینههای زندگی همچنان باید پوشش داده شود. دانشجویان بینالمللی میتوانند برای بورسیههای مختلف درخواست دهند که برجستهترین آنها بورسیههای ارائه شده توسط سرویس تبادل دانشگاهی آلمان (DAAD) است. DAAD طیف گستردهای از بورسیهها را برای سطوح و رشتههای مختلف تحصیلی ارائه میدهد. سایر فرصتهای تأمین مالی شامل بورسیههای تحصیلی از بنیادهای سیاسی، برنامههای دانشگاهی خاص و برنامههای اتحادیه اروپا مانند Erasmus+ میشود.
برنامههای موجود به زبان انگلیسی:
بسیاری از دانشگاههای آلمان طیف رو به رشدی از برنامههای کارشناسی ارشد را که کاملاً به زبان انگلیسی تدریس میشوند، ارائه میدهند و نیاز دانشجویان به دستیابی به مهارت پیشرفته زبان آلمانی قبل از شروع تحصیل را از بین میبرند. این برنامهها بسیار رقابتی هستند و طیف متنوعی از دانشجویان بینالمللی را به خود جذب میکنند.
فرآیند درخواست:
فرآیند درخواست بسته به دانشگاه و برنامه متفاوت است، اما به طور کلی شامل موارد زیر است:
رعایت شرایط پذیرش:
شامل داشتن گواهی پایان دوره متوسطه معتبر (معادل دیپلم آلمانی برای لیسانس) یا مدرک لیسانس (برای کارشناسی ارشد) است.
- مدرک تسلط به زبان:
برای برنامههای آلمانی، گواهیهایی مانند TestDaF یا DSH مورد نیاز است. برای برنامههای انگلیسی، نمرات TOEFL یا IELTS معمولاً پذیرفته میشوند. - ارسال مدارک درخواست:
این شامل ریزنمرات، دیپلمها، توصیهنامهها، رزومه و انگیزهنامه میشود. درخواستها اغلب از طریق پورتال آنلاین دانشگاه یا از طریق Uni-Assist، سرویسی که درخواستهای دانشجویان بینالمللی را از قبل بررسی میکند، ارسال میشوند.
۹- یادگیری زبان آلمانی
تسلط بر زبان آلمانی مسلماً مهمترین عامل برای ادغام موفقیتآمیز و به حداکثر رساندن فرصتها در آلمان است. در حالی که زبان انگلیسی به طور گسترده در شهرهای بزرگ و محیطهای تجاری صحبت میشود، تسلط به زبان آلمانی درهایی را به سوی درک عمیقتر فرهنگی، ارتباطات اجتماعی گستردهتر و طیف وسیعتری از چشماندازهای شغلی باز میکند.
استراتژیهای مؤثر برای یادگیری زبان آلمانی:
ثبت نام در دورههای ادغام (Integrationskurse): این دورههای تحت حمایت دولت که توسط اداره فدرال مهاجرت و پناهندگان (BAMF) سازماندهی میشوند، بهطور خاص برای مهاجران طراحی شدهاند. آنها آموزش زبان (معمولاً تا سطح B1) را با یک دوره آشنایی با تاریخ، سیاست، قوانین و فرهنگ آلمان ترکیب میکنند. این دورهها اغلب یارانهای و در برخی موارد برای افراد واجد شرایط رایگان هستند. آنها یک نقطه شروع عالی هستند و یک محیط یادگیری ساختاریافته را فراهم میکنند.
- از ابزارهای یادگیری زبان آنلاین استفاده کنید:
عصر دیجیتال منابع فراوانی را برای خودآموزان ارائه میدهد. - دویچه وله (DW Learn German):
DW مجموعهای جامع از دورههای آنلاین رایگان، تمرینها و ویدیوهایی را برای همه سطوح، از مبتدی مطلق (A1) تا پیشرفته (C1) ارائه میدهد. مجموعه «Nicos Weg» آنها بهویژه به دلیل رویکرد داستانسرایی جذابش محبوب است. - اپلیکیشنها:
اپلیکیشنهای یادگیری زبان مانند Duolingo، Babbel، Memrise و Busuu میتوانند برای افزایش دایره لغات، تمرین گرامر و جلسات یادگیری روزانه مفید باشند. - کانالهای یوتیوب:
کانالهای یوتیوب متعددی دروس رایگان آلمانی، توضیحات گرامری، راهنمای تلفظ و بینشهای فرهنگی ارائه میدهند. - مدارس زبان و معلمان خصوصی:
برای یادگیری فشردهتر یا شخصیسازیشدهتر، ثبتنام در یک مدرسه زبان را در نظر بگیرید. این مدارس دورههای ساختاریافته با معلمان واجد شرایط ارائه میدهند. معلمان خصوصی میتوانند دروس متناسب با نیازها و نقاط ضعف خاص را ارائه دهند. - غوطهوری و تمرین:
موثرترین راه برای بهبود مهارتهای زبانی، تمرین مداوم و غوطهوری در محیط زبان است. - روزانه به آلمانی صحبت کنید:
هر زمان که ممکن است، حتی اگر اشتباه کنید، سعی کنید به آلمانی صحبت کنید. با همکاران، همسایگان، مغازهداران و ارائه دهندگان خدمات به زبان آلمانی تعامل داشته باشید. - به باشگاهها و فعالیتهای محلی بپیوندید:
شرکت در سرگرمیها، باشگاههای ورزشی یا گروههای فرهنگی فرصتهای طبیعی برای تعامل با گویشوران بومی و تمرین مکالمه آلمانی در یک محیط آرام را فراهم میکند. - یک شریک دونفره پیدا کنید:
یک دوره دونفره زبان شامل جفت شدن با یک فرد آلمانی زبان بومی است که میخواهد زبان شما را یاد بگیرد. میتوانید از طریق جلسات و مکالمات منظم، زبانهای مربوط به خود را به یکدیگر آموزش دهید. - از رسانههای آلمانی استفاده کنید:
برنامههای تلویزیونی و فیلمهای آلمانی را تماشا کنید (در ابتدا با زیرنویس، سپس بدون زیرنویس)، به ایستگاههای رادیویی و پادکستهای آلمانی گوش دهید و کتابها، روزنامهها و مجلات آلمانی بخوانید. این به درک لهجهها، اصطلاحات محاورهای و ظرافتهای فرهنگی مختلف کمک میکند.
کلید موفقیت در یادگیری زبان، ثبات، فداکاری و تمایل به پذیرش فرآیند یادگیری است، حتی زمانی که چالش برانگیز باشد.
۱۰- ویزای کار و ویزای جستجوی کار
پیمایش سیستم مهاجرت آلمان برای اهداف شغلی مستلزم درک دستههای مختلف ویزای موجود برای شهروندان غیر اتحادیه اروپا است که به دنبال کار در این کشور هستند.
انواع ویزاهای کار و جستجوی کار:
ویزای کار (شاغل - Aufenthaltserlaubnis zur Erwerbstätigkeit):
- حمایت مالی مورد نیاز:
این ویزا رایجترین مسیر برای افرادی است که قبلاً پیشنهاد شغلی از یک کارفرمای آلمانی دریافت کردهاند. کارفرما باید این فرآیند را با درخواست مجوز کار (Arbeitserlaubnis) از آژانس کار فدرال (Bundesagentur für Arbeit) از طرف کارمند آینده آغاز کند.
شرایط لازم: ویزا معمولاً در صورت موارد زیر اعطا میشود:
- پیشنهاد شغلی تأیید شود.
- صلاحیتهای متقاضی معادل استانداردهای آلمان برای این موقعیت شناخته شود.
- هیچ کاندیدای مناسب آلمانی یا اتحادیه اروپا برای این موقعیت در دسترس نباشد (این الزام اغلب برای برخی از مشاغل مورد تقاضا لغو میشود).
- حقوق ارائه شده قابل مقایسه با حقوق یک کارمند آلمانی در یک نقش مشابه است.
- روند:
پس از تأیید کارفرما، متقاضی برای ویزای ملی (نوع D) درخواست میدهد.
برای استخدام در سفارت آلمان در کشور خود. پس از ورود به آلمان، این ویزا به اجازه اقامت برای استخدام تبدیل میشود.
ویزای جستجوی کار (Arbeitsuchevisum):
- هدف:
این ویزا به افراد دارای صلاحیت بالا از کشورهای غیر اتحادیه اروپا اجازه میدهد تا برای مدت حداکثر شش ماه و صرفاً با هدف یافتن شغل وارد آلمان شوند.
شرایط لازم: برای واجد شرایط بودن، متقاضیان معمولاً باید:
- دارای مدرک دانشگاهی یا مدرک تحصیلی معادل و شناخته شده باشند.
- توان مالی کافی برای تأمین هزینههای زندگی خود در طول اقامت در آلمان را نشان دهند، زیرا در این مدت اجازه کار نخواهند داشت. مبلغ مورد نیاز معمولاً بر اساس حداقلهای معیشت محاسبه میشود.
- مدرک بیمه درمانی معتبر برای مدت اقامت خود ارائه دهند.
- مدارک مربوط به مدارک تحصیلی و سابقه کار قبلی خود را نشان دهند.
- مراحل:
متقاضی برای این ویزا در سفارت آلمان در کشور خود درخواست میدهد. اگر در طول اقامت شش ماهه خود با موفقیت شغلی پیدا کنند، میتوانند بدون نیاز به ترک کشور، برای اجازه اقامت برای استخدام از داخل آلمان درخواست دهند. در صورت عدم موفقیت، باید در پایان دوره ویزا آلمان را ترک کنند.
سایر ویزاهای مرتبط:
- کارت آبی اتحادیه اروپا:
یک مجوز اقامت ویژه برای شهروندان غیر اتحادیه اروپا با مدرک دانشگاهی و دارای صلاحیت بالا. این کارت فرآیندی ساده و مزایای خاصی از جمله دسترسی سریعتر به اقامت دائم را برای افرادی که آستانه حقوق و شرایط لازم را دارند، ارائه میدهد. - ویزای تشخیص صلاحیتهای خارجی:
برای افرادی که قبل از جستجوی شغل، نیاز به طی کردن فرآیند تشخیص رسمی صلاحیتهای حرفهای خود در آلمان دارند. - برای افراد بسیار مهم است که برای اطلاع از بهروزترین و خاصترین شرایط ویزا، به وبسایتهای رسمی سفارت آلمان در کشور خود و اداره فدرال مهاجرت و پناهندگان (BAMF) مراجعه کنند.
۱۱- مشاغل با تقاضای بالا
اقتصاد آلمان با تقاضای زیاد برای متخصصان ماهر در چندین بخش کلیدی مشخص میشود. شناسایی این بخشها میتواند چشمانداز شهروندان غیر اتحادیه اروپا را که به دنبال شغل هستند، به طور قابل توجهی بهبود بخشد. دولت آلمان به طور فعال مهاجرت در این زمینهها را برای رفع کمبود نیروی کار ترویج میدهد.
بخشهایی با تقاضای بالا:
متخصصان مراقبتهای بهداشتی: این یک حوزه کمبود بحرانی است. تقاضا برای موارد زیر بسیار بالاست:
- پزشکان:
به ویژه متخصصان در زمینههای مختلف (به عنوان مثال، سالمندان، بیهوشی، رادیولوژی). - پرستاران:
پرستاران عمومی و تخصصی در بیمارستانها، خانههای سالمندان و خدمات مراقبت در منزل تقاضای مداوم دارند. - تکنسینهای پزشکی و درمانگران:
مانند فیزیوتراپیستها، کاردرمانگران و تکنسینهای آزمایشگاه.
مهندسان: پایگاه صنعتی قوی آلمان تقاضا برای مهندسان را در رشتههای مختلف افزایش میدهد:
- مهندسان مکانیک:
به ویژه در بخشهای خودرو، تولید و انرژی. - مهندسان برق:
برای تولید انرژی، اتوماسیون و الکترونیک. - مهندسان عمران:
برای پروژههای زیرساختی و ساخت و ساز. - مهندسان نرمافزار و فناوری اطلاعات:
به طور قابل توجهی با بخش فناوری اطلاعات همپوشانی دارند. - مهندسان محیط زیست و انرژی:
با تمرکز بر انرژیهای تجدیدپذیر و پایداری.
متخصصان فناوری اطلاعات: تحول دیجیتال در تمام صنایع، اشتهای سیریناپذیری را برای استعدادهای فناوری اطلاعات ایجاد میکند:
- توسعهدهندگان نرمافزار:
(فرانتاند، بکاند، فولاستک) - دانشمندان و تحلیلگران داده:
برای پردازش کلانداده و بینش. - متخصصان امنیت سایبری:
برای محافظت از زیرساختهای دیجیتال. - مشاوران و مدیران پروژه فناوری اطلاعات:
برای پیادهسازی و نظارت بر راهحلهای فناوری اطلاعات. - مهندسان ابری و متخصصان DevOps.
متخصصان ماهر (Fachkräfte): با وجود تمرکز بر حرفههای دانشگاهی، کمبود قابل توجه و مداوم متخصصان ماهر وجود دارد. این موارد شامل موارد زیر است:
- برقکاران:
برای نصب، نگهداری و سیستمهای انرژی تجدیدپذیر. - لولهکشها و تکنسینهای HVAC:
برای خدمات ساختمانی و زیرساختها. - نجاران و درودگران:
برای ساخت و ساز و کارهای داخلی. - تکنسینهای مکاترونیک و مکانیکهای صنعتی:
برای کار با ماشینآلات پیچیده در کارخانهها. - جوشکاران و فلزکاران.
- دانشمندان و محققان:
به ویژه در زمینههای STEM (علوم، فناوری، مهندسی، ریاضیات) و علوم زیستی. - معلمان:
به ویژه برای موضوعات STEM و آموزشهای حرفهای.
نحوه شناسایی فرصتها:
- آژانس کار فدرال (Bundesagentur für Arbeit):
وبسایت آنها اغلب مشاغلی را که کمبود نیرو دارند، فهرست میکند. - در آلمان استخدام کنید:
پورتال رسمی برای کارگران ماهر از خارج از کشور، اطلاعاتی در مورد حرفههای مورد تقاضا و به رسمیت شناختن مدارک تحصیلی ارائه میدهد. - تابلوهای شغلی:
وبسایتهایی مانند StepStone.de، Indeed.de و LinkedIn منابع عالی برای جستجوی شغل در آلمان هستند. جستجوی خود را بر اساس فیلتر کنید - حرفه و محل کار.
- داشتن مدارک تحصیلی معتبر و تجربه حرفهای مرتبط در این زمینهها، شانس مهاجر را برای اشتغال و اخذ ویزای کار به طور قابل توجهی افزایش میدهد.
۱۲- به رسمیت شناختن مدارک تحصیلی خارجی
برای متخصصان ماهر و صنعتگرانی که به آلمان مهاجرت میکنند، به رسمیت شناختن مدارک تحصیلی خارجی آنها گامی حیاتی است. این فرآیند تضمین میکند که مدارک تحصیلی و آموزشهای حرفهای آنها معادل استانداردهای آلمان تلقی میشود و آنها را قادر میسازد تا حرفه خود را انجام دهند یا مشاغل تخصصی را بر عهده بگیرند.
مراجع و فرآیندهای کلیدی:
مدارک تحصیلی (مدارک دانشگاهی):
- Zentralstelle für ausländische Bildungswesen (ZAB):
ZAB، که بخشی از کنفرانس دائمی وزرای آموزش و امور فرهنگی (KMK) است، مرجع اصلی برای ارزیابی معادل بودن مدارک دانشگاهی خارجی است. آنها یک «نامه اطلاعاتی در مورد معادلسازی مدارک آموزش عالی خارجی» (Bescheinigung über die Gleichwertigkeit von ausländischen Hochschulabschlüssen) صادر میکنند. اگرچه این یک «شناسایی» رسمی به معنای قانونی برای همه حرفهها نیست، اما توسط کارفرمایان و مقامات مهاجرت، به ویژه برای حرفههایی که به طور دقیق تنظیم نشدهاند، بسیار ارزشمند است. - پایگاه داده آنابین:
ZAB همچنین پایگاه داده ANABIN را نگهداری میکند که اطلاعاتی در مورد وضعیت به رسمیت شناختن موسسات آموزشی و مدارک تحصیلی خارجی ارائه میدهد. این یک ابزار مفید برای بررسی این است که آیا مدرک خاص شما به طور کلی به رسمیت شناخته میشود یا خیر. - نهادهای حرفهای:
برای حرفههای تنظیمشده (به عنوان مثال، پزشکان، وکلا، مهندسان در نقشهای خاص)، یک رویه به رسمیت شناختن رسمی اجباری است. این فرآیند توسط اتاقهای حرفهای مربوطه یا نهادهای نظارتی در سطح ایالتی نظارت میشود. این نهادها ارزیابی میکنند که آیا مدرک خارجی معادل مدرک حرفهای آلمانی است یا خیر.
آموزش حرفهای و مشاغل فنی و حرفهای:
اتاقهای صنایع و بازرگانی (IHK) و اتاقهای صنایع دستی (HWK): برای مشاغل فنی و حرفهای، ارزیابی صلاحیتها توسط اتاقهای صنایع و بازرگانی منطقهای (IHK) یا اتاقهای صنایع دستی (HWK) انجام میشود. آنها معادل بودن آموزشهای حرفهای و تجربه کاری متقاضی را با استانداردهای آلمان ارزیابی میکنند.
- روش تشخیص رسمی:
این اغلب شامل مقایسه دقیق برنامه درسی، مدت زمان و تجربه عملی متقاضی با استاندارد شغلی آلمان (Ausbildungsberuf) است. - «آزمون معادلسازی» (Gleichwertigkeitsprüfung):
این آزمون ممکن است شامل یک آزمون نظری، ارزیابی مهارتهای عملی یا هر دو باشد. بسته به درجه معادلسازی، ممکن است به متقاضی گواهینامه کامل، گواهینامه جزئی اعطا شود یا به او توصیه شود که آموزشهای بیشتر یا آزمون مهارت را پشت سر بگذارد. - پورتال «در آلمان موفق شوید»:
این پورتال رسمی دولتی راهنماییهای بسیار خوبی در مورد فرآیند تشخیص صلاحیت برای حرفههای مختلف ارائه میدهد و به مقامات مربوطه لینک میدهد.
اهمیت شناسایی:
- استخدام:
بسیاری از کارفرمایان به مدارک شناسایی نیاز دارند، به خصوص برای موقعیتهایی که نیاز به استانداردها یا مجوزهای حرفهای خاص دارند. - ویزا و مجوزهای اقامت:
برای انواع خاصی از ویزای کار و درخواستهای اقامت دائم، اثبات مدارک شناسایی یک الزام اجباری است. - فعالیت حرفهای:
برای مشاغل تحت نظارت، شناسایی رسمی برای فعالیت قانونی در آلمان ضروری است.
توصیه اکید میشود که فرآیند شناسایی را در اسرع وقت شروع کنید، زیرا میتواند زمانبر باشد.
۱۳- اصول اولیه سیستم مالیاتی
آلمان دارای سیستم مالیات بر درآمد تصاعدی است، به این معنی که افراد با درآمد بالاتر درصد بیشتری از درآمد خود را به عنوان مالیات پرداخت میکنند. سیستم مالیاتی پیچیده است و دارای تخفیفها، کسورات و هزینههای اضافی مختلفی است که میتواند بر بدهی مالیاتی نهایی تأثیر بگذارد.
ویژگیهای کلیدی سیستم مالیاتی آلمان:
- مالیات بر درآمد تصاعدی (Einkommensteuer):
نرخ مالیات بر درآمد برای درآمد کمتر از یک تخفیف معاف از مالیات خاص از ۰٪ شروع میشود و به تدریج افزایش مییابد. - کمک هزینه پایه معاف از مالیات برای یک فرد مجرد در سال ۲۰۲۴، ۱۱۶۰۴ یورو در سال است.
- کمترین نرخ مالیات ۱۴٪ است.
- نرخ مالیات استاندارد به تدریج افزایش مییابد و برای درآمدهای بالاتر به ۴۲٪ میرسد.
- برای درآمدهای بالاتر از تقریباً ۲۷۷،۸۲۶ یورو (برای افراد مجرد) حداکثر نرخ ۴۵٪ وجود دارد.
- طبقهبندیهای مالیاتی (Steuerklassen):
برای کارمندان، مالیات بر درآمد مستقیماً از طریق سیستمی از طبقات مالیاتی از حقوق آنها کسر میشود. این طبقات به وضعیت تأهل، تعداد فرزندان و اینکه آیا هر دو همسر شاغل هستند یا خیر، بستگی دارد. آنها بر میزان مالیات کسر شده در هر ماه تأثیر میگذارند اما کل بدهی مالیاتی سالانه را تغییر نمیدهند. - طبقهبندی اول:
مجرد، مطلقه، بیوه (بدون فرزند واجد شرایط طبقهبندی دوم). - طبقهبندی دوم:
والدین مجرد با حداقل یک فرزند. - طبقهبندی سوم:
افراد متأهل که همسرانشان در طبقهبندی چهارم یا پنجم هستند (که اغلب توسط فرد با درآمد بالاتر انتخاب میشود). - طبقهبندی چهارم:
افراد متأهل
که در آن هر دو همسر درآمد مشابهی دارند. - رده چهارم با ضریب:
یک رده چهارم تعدیلشده که امکان کسر مالیات ماهانه دقیقتری را فراهم میکند. - رده پنجم:
افراد متأهلی که همسرانشان در رده سوم (معمولاً کمدرآمدترین) هستند. - رده ششم:
برای افرادی که چندین شغل دارند؛ بالاترین نرخ مالیات اعمال میشود. - مالیات اضافی همبستگی (Solidaritätszuschlag - Soli):
این مالیات اضافی برای کمک به تأمین مالی هزینههای اتحاد آلمان معرفی شد. این مالیات بر درآمد وضع میشود. برای اکثر مالیاتدهندگان، مالیات اضافی همبستگی از سال 2021 به طور قابل توجهی کاهش یافته یا لغو شده است. با این حال، افراد با درآمد بالا ممکن است هنوز مشمول آن باشند. - مالیات کلیسا (Kirchensteuer):
اگر به عنوان عضوی از یک جامعه مذهبی شناخته شده (مثلاً کاتولیک، پروتستان) ثبت نام کرده باشید، مالیات کلیسا وضع میشود. نرخ آن معمولاً 8٪ از بدهی مالیات بر درآمد شما در بایرن و بادن-وورتمبرگ و 9٪ در سایر ایالتها است. این مبلغ نیز به طور خودکار از حقوق شما کسر میشود. - حق بیمه تامین اجتماعی:
علاوه بر مالیات بر درآمد، کارمندان به تامین اجتماعی نیز کمک میکنند که شامل بیمه بازنشستگی، بیمه بیکاری، بیمه سلامت و بیمه مراقبت طولانی مدت میشود. این حق بیمهها نیز از حقوق ناخالص کسر میشوند. - اظهارنامه مالیاتی سالانه (Einkommensteuererklärung):
اکثر کارمندان اگر کلاس مالیاتی خود را به درستی تنظیم کرده باشند و درآمد اضافی نداشته باشند، از نظر قانونی موظف به ارائه اظهارنامه مالیاتی سالانه نیستند. با این حال، ارائه اظهارنامه مالیاتی اغلب میتواند منجر به بازپرداخت مالیات شود، زیرا کسرهای ماهانه ممکن است بیش از بدهی مالیاتی سالانه واقعی باشد. اکیداً توصیه میشود که ارائه اظهارنامه مالیاتی را در نظر بگیرید، به خصوص اگر هزینههای کسر مالیات دارید.
درک کلاس مالیاتی و احتمال کسر مالیات برای مدیریت مؤثر امور مالی شما در آلمان بسیار مهم است.
۱۴- نکات سازگاری و ادغام فرهنگی
ادغام موفقیتآمیز در جامعه آلمان چیزی بیش از یادگیری زبان و یافتن شغل است؛ این امر مستلزم درک و احترام به فرهنگ، آداب و رسوم و هنجارهای اجتماعی آلمان است. مهاجران، از جمله مهاجران ایرانی، میتوانند با تعامل فعال با محیط جدید خود، این گذار را هموارتر بیابند.
نکاتی برای سازگاری و ادغام فرهنگی:
- زبان را بپذیرید:
همانطور که قبلاً تأکید شد، یادگیری زبان آلمانی بسیار مهم است. این کلید باز کردن قفل ارتباطات اجتماعی، مشارکت کامل در زندگی اجتماعی و درک ظرافتهای تعاملات روزانه است. - وقتشناس و قابل اعتماد باشید:
آلمانیها برای وقتشناسی بسیار ارزش قائلند. سر وقت حاضر شدن در قرارها، جلسات و گردهماییهای اجتماعی نشانه احترام و قابل اعتماد بودن تلقی میشود. - به فضای شخصی و حریم خصوصی احترام بگذارید:
آلمانیها تمایل دارند برای فضای شخصی و حریم خصوصی خود ارزش قائل شوند. از سلام و احوالپرسیهای بیش از حد خودمانی یا پرسیدن سوالات شخصی مزاحم، به ویژه در اولین ملاقات با کسی، خودداری کنید. - ارتباط مستقیم را درک کنید:
ارتباط آلمانیها میتواند مستقیم و گاهی رک و صریح تلقی شود. این معمولاً به معنای بیادبی نیست، بلکه ترجیحی برای وضوح و کارایی است. سعی کنید بازخورد مستقیم را شخصی نکنید. - در فعالیتها و باشگاههای محلی شرکت کنید:
به باشگاههای ورزشی محلی (Sportvereine)، انجمنهای فرهنگی یا ابتکارات اجتماعی بپیوندید. این یک راه عالی برای ملاقات با افرادی با علایق مشترک، تمرین زبان آلمانی و کسب بینش در مورد زندگی محلی است. - وقت خود را به صورت داوطلبانه بگذرانید:
داوطلب شدن برای خیریههای محلی یا پروژههای اجتماعی نه تنها به جامعه کمک میکند، بلکه فرصتهای ارزشمندی برای تعامل اجتماعی و تمرین زبان نیز فراهم میکند. - درباره تاریخ و فرهنگ آلمان بیاموزید:
به تاریخ غنی، سنتها و میراث هنری آلمان علاقهمند شوید. بازدید از موزهها، اماکن تاریخی و شرکت در رویدادهای فرهنگی میتواند درک و قدردانی شما از این کشور را عمیقتر کند. - روشنفکر و صبور باشید:
تفاوتهای فرهنگی طبیعی هستند. با ذهنی باز به تجربیات جدید نزدیک شوید و در حین طی کردن فرآیند سازگاری با خود و دیگران صبور باشید. ممکن است سوءتفاهمهایی رخ دهد، اما تمایل به یادگیری و سازگاری کلیدی است. - یک شبکه اجتماعی بسازید:
فقط به جامعه خود تکیه نکنید. به طور فعال به دنبال ایجاد دوستی با آلمانیها و افراد از ملیتهای دیگر باشید. این دیدگاه شما را گسترش میدهد و ادغام را تسریع میکند. - بوروکراسی را درک کنید:
مدیریت آلمان میتواند پیچیده و رسمی به نظر برسد. برای کاغذبازی و رویههای رسمی آماده باشید. اسناد مهم را ثبت کنید و دستورالعملها را با دقت دنبال کنید. - به آگاهی زیستمحیطی احترام بگذارید:
آلمان فرهنگ قویای در زمینه آگاهی زیستمحیطی دارد. به قوانین بازیافت، صرفهجویی در مصرف انرژی و استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی توجه داشته باشید. - فرهنگ خود را جشن بگیرید و به اشتراک بگذارید:
هنگام ادغام، نیازی به کنار گذاشتن هویت فرهنگی خود احساس نکنید. به اشتراک گذاشتن جنبههایی از فرهنگ، آشپزی و سنتهای ایرانی با جامعه جدیدتان میتواند درک بین فرهنگی را غنی کند. ادغام یک فرآیند دو طرفه است. در حالی که از مهاجران انتظار میرود با جامعه آلمان سازگار شوند، آلمانیها نیز از تنوع و تنوع بهرهمند میشوند.
۱۵- بررسی اجمالی حمل و نقل عمومی
آلمان به خاطر شبکه حمل و نقل عمومی بسیار کارآمد، گسترده و قابل اعتماد خود مشهور است که رفت و آمد در شهرها و بین مناطق را نسبتاً آسان و بدون استرس میکند. این بخش جداییناپذیر زندگی روزمره برای اکثر آلمانیها و جایگزینی پایدار برای مالکیت خودرو شخصی است.
اجزای سیستم حمل و نقل عمومی:
حمل و نقل عمومی محلی (Öffentlicher Personennahverkehr - ÖPNV):
شهرها: اکثر شهرها با ترکیبی از موارد زیر به خوبی خدمات رسانی میشوند:
- تراموا (Straßenbahnen):
به ویژه در شهرهای متوسط تا بزرگ رایج است. - اتوبوس (Busse):
خطوط تراموا را تکمیل میکند و به مناطقی که با راه آهن قابل دسترسی نیستند، خدمات رسانی میکند. - مترو (U-Bahnen):
در مناطق شهری بزرگتر مانند برلین، مونیخ، هامبورگ و فرانکفورت یافت میشود. - قطارهای حومهای (S-Bahnen):
مراکز شهر را به حومههای اطراف متصل میکند و اغلب با شبکه U-Bahn ادغام میشود. - بلیط فروشی:
بلیطها را میتوان از دستگاههای فروش خودکار در ایستگاهها، دفاتر بلیط فروشی یا از طریق برنامههای تلفن همراه خریداری کرد. انواع مختلف بلیط در دسترس هستند: بلیطهای تکسفره، بلیطهای روزانه (Tageskarten)، بلیطهای هفتگی (Wochenkarten) و بلیطهای ماهانه (Monatskarten). قیمتها بر اساس منطقه شهر و مدت بلیط متفاوت است. بلیط ماهانه اغلب مقرون به صرفهترین گزینه برای مسافران عادی است.
سفر ریلی مسافت طولانی (Deutsche Bahn - DB):
قطارها: Deutsche Bahn (DB) شبکه ریلی ملی را اداره میکند و شهرهای بزرگ و کوچک را در سراسر آلمان به هم متصل میکند.
انواع قطارها:
- ICE (Intercity-Express):
قطارهای پرسرعت، سرویس پرچمدار آلمان، که به سرعت مراکز اصلی را به هم متصل میکند. - IC (Intercity) و EC (Eurocity):
قطارهای بین شهری کمی کندتر اما همچنان کارآمد. - RE (Regional-Express) و RB (Regionalbahn):
قطارهای منطقهای که شهرهای کوچکتر را به هم متصل میکنند و اغلب بیشتر توقف میکنند. - رزرو:
بلیطها را میتوان به صورت آنلاین از طریق وبسایت DB (bahn.de)، اپلیکیشن DB Navigator یا در ایستگاههای قطار خریداری کرد. رزرو از قبل، به خصوص برای قطارهای ICE و IC، اغلب میتواند کرایههای ارزانتری (Sparpreis) را تضمین کند. - سفر هوایی:
آلمان فرودگاههای بینالمللی و داخلی متعددی دارد. مراکز اصلی شامل فرانکفورت (FRA)، مونیخ (MUC)، برلین (BER) و دوسلدورف (DUS) هستند. خطوط هوایی متعددی پروازهای داخلی و بینالمللی را انجام میدهند و گزینههایی را برای مسافتهای طولانیتر ارائه میدهند.
مزایای حمل و نقل عمومی در آلمان:
- کارایی و وقتشناسی:
قطارها و ترامواها عموماً بسیار وقتشناس هستند و به برنامهها پایبند هستند. - شبکه گسترده:
این شبکه تقریباً تمام مناطق مسکونی را پوشش میدهد و حتی در شهرهای کوچکتر نیز قابل دسترسی است. - دوستدار محیط زیست:
استفاده از حمل و نقل عمومی یک انتخاب پایدار است که در مقایسه با استفاده از ماشین شخصی، انتشار کربن را کاهش میدهد. - مقرون به صرفه بودن:
برای مسافران دائمی، بلیطهای ماهانه اغلب از داشتن و نگهداری خودرو مقرون به صرفهتر هستند، به خصوص وقتی که پارکینگ، بیمه و سوخت را در نظر بگیریم. - راحتی و امکانات رفاهی:
قطارهای مسافت طولانی مانند ICE صندلیهای راحت، وایفای، واگنهای غذاخوری و پریز برق ارائه میدهند که سفر را پربار یا آرامشبخش میکند.
برای تازه واردان، آشنایی با وبسایت اداره حمل و نقل محلی و وبسایت DB برای برنامهریزی سفر و درک گزینههای بلیط بسیار ارزشمند خواهد بود.
۱۶- بانکداری در آلمان
افتتاح حساب بانکی یک گام اساسی برای هر کسی است که به آلمان نقل مکان میکند و برای مدیریت امور مالی، دریافت حقوق، پرداخت قبوض و تنظیم بدهی مستقیم برای اجاره، قبوض آب و برق و بیمه ضروری است.
جنبههای کلیدی بانکداری آلمان
انواع بانکها:
- اشپارکاسن و فولکسبانکن:
اینها به ترتیب بانکهای پسانداز عمومی منطقهای و بانکهای تعاونی هستند. آنها حضور محلی قوی دارند و اغلب به ویژه برای نیازهای بانکی شخصی، قابل اعتماد و مشتریمدار در نظر گرفته میشوند. - بانکهای تجاری بزرگ:
دویچه بانک، کومرزبانک و هیپوورینزبانک، بانکهای ملی و بینالمللی بزرگی هستند که طیف کاملی از خدمات را ارائه میدهند. - بانکهای آنلاین (Direktbanken):
این بانکها کاملاً آنلاین فعالیت میکنند و اغلب کارمزدهای پایینتر و نرخهای بهره رقابتی ارائه میدهند. نمونههایی از آنها شامل N26، ING و DKB است. آنها به دلیل برنامههای کاربرپسند و مقرونبهصرفه بودن، انتخاب محبوبی برای بسیاری از مهاجران هستند.
افتتاح حساب:
الزامات: برای افتتاح حساب بانکی، معمولاً به موارد زیر نیاز دارید:
- گذرنامه یا کارت شناسایی معتبر:
مدرک شناسایی اصلی شما. - اجازه اقامت (Aufenthaltstitel):
مدرکی دال بر وضعیت اقامت قانونی شما در آلمان. - مدرک آدرس:
گاهی اوقات لازم است، مانند قبض آب و برق یا قرارداد اجاره به نام شما. - مدرک درآمد/وضعیت دانشجویی:
برخی از بانکها ممکن است این مدرک را برای تأیید وضعیت شما درخواست کنند. - فرآیند تأیید (مشروعیت):
به دلیل مقررات ضد پولشویی، بانکها باید هویت شما را تأیید کنند. این کار معمولاً از طریق موارد زیر انجام میشود: - PostIdent:
شما یک فرم از ... دریافت میکنید. - به بانک مراجعه کنید، آن را به همراه مدرک شناسایی خود به اداره پست ببرید، جایی که یک کارمند هویت شما را تأیید میکند و فرم را به بانک ارسال میکند.
- VideoIdent:
این فرآیند که به طور فزایندهای محبوب است، شامل یک تماس ویدیویی با یک نماینده است که مدرک شناسایی شما را از طریق وبکم و تلفن شما بررسی میکند. - حضوری در شعبه:
برای بانکهای سنتی، مراجعه به شعبه روش تأیید استاندارد است.
انواع حساب:
- Girokonto (حساب جاری):
این حساب اصلی برای تراکنشهای روزانه، واریز حقوق و پرداخت قبوض است. معمولاً با یک کارت نقدی (EC-Karte یا Girocard) ارائه میشود. - Tagesgeldkonto (حساب پسانداز):
یک حساب با بهره برای پسانداز. - Festgeldkonto (سپرده ثابت):
برای پساندازهای بلندمدت با نرخ بهره ثابت.
پرداختها و نقل و انتقالات SEPA:
- SEPA (منطقه پرداختهای تک یورو):
آلمان بخشی از SEPA است، به این معنی که نقل و انتقالات بانکی در منطقه یورو به طور کارآمد و با نرخهای داخلی پردازش میشوند. - IBAN و BIC:
برای نقل و انتقالات بینالمللی به IBAN (شماره حساب بانکی بینالمللی) و BIC (کد شناسه بانکی) بانک نیاز خواهید داشت.
انتقال وجه بینالمللی:
- انتقال وجه سنتی بانکی:
میتواند برای ارزهای غیر یورو کند و گاهی اوقات گران باشد. - خدمات انتقال وجه آنلاین:
خدماتی مانند Wise (که قبلاً TransferWise نام داشت)، Remitly یا Revolut نرخ ارز رقابتی و کارمزد کمتری برای انتقال وجه بینالمللی ارائه میدهند. آنها اغلب گزینه ترجیحی برای ارسال پول به خانه یا دریافت وجه از خارج از کشور هستند.
توصیه میشود قبل از تصمیمگیری، کارمزدها و خدمات بانکهای مختلف را مقایسه کنید، به خصوص با توجه به اینکه آیا بانکداری آنلاین یا حضور در شعبه فیزیکی را ترجیح میدهید.
۱۷- آب و هوا و سبک زندگی
آلمان آب و هوای معتدلی با فصول مشخص دارد که بر زندگی روزمره و انتخاب سبک زندگی در طول سال تأثیر میگذارد. درک این الگوها میتواند به شما در آماده شدن برای آب و هوا و تنظیم سبک زندگی بر اساس آن کمک کند.
ویژگیهای آب و هوایی:
فصلها: آلمان چهار فصل متمایز دارد:
- بهار (مارس-مه):
دما به تدریج افزایش مییابد، روزها طولانیتر میشوند و طبیعت شکوفا میشود. آب و هوا میتواند متغیر باشد، گاهی اوقات یخبندانهای دیررس یا دورههای گرم. میانگین دما از 5 درجه سانتیگراد تا 15 درجه سانتیگراد متغیر است. - تابستان (ژوئن-آگوست):
گرمترین دوره سال، با میانگین دما معمولاً بین 20 تا 30 درجه سانتیگراد. موجهای گرما ممکن است رخ دهند و دما را بالاتر ببرند. روزها طولانی هستند و آن را برای فعالیتهای خارج از منزل ایدهآل میکنند. - پاییز (سپتامبر-نوامبر):
دما شروع به کاهش میکند و روزها کوتاه میشوند. برگها تغییر رنگ میدهند و مناظر زیبایی ایجاد میکنند. هوا میتواند خشک و آفتابی یا بارانی و بادخیز باشد. میانگین دما از 5 درجه سانتیگراد تا 15 درجه سانتیگراد متغیر است. - زمستان (دسامبر-فوریه):
سردترین فصل، با میانگین دما اغلب زیر نقطه انجماد، به ویژه در صبحها و عصرها. بارش برف در بسیاری از مناطق، به ویژه در جنوب و مناطق کوهستانی، رایج است. روزها کوتاه هستند و هوا میتواند کاملاً تاریک باشد. میانگین دما از -5 درجه سانتیگراد تا 5 درجه سانتیگراد متغیر است.
تغییرات منطقهای:
- شمال:
مناطق ساحلی به دلیل نفوذ دریای شمال و دریای بالتیک، معتدلتر و بادخیزتر هستند. - جنوب:
مناطق جنوبی، به ویژه باواریا، آب و هوای قارهای بیشتری را تجربه میکنند، با زمستانهای سردتر و تابستانهای گرمتر، و بیشتر مستعد برف هستند. - غرب در مقابل شرق:
آلمان غربی معمولاً مرطوبتر و معتدلتر است، در حالی که آلمان شرقی دماهای شدیدتری را تجربه میکند (تابستانهای گرمتر، زمستانهای سردتر). - بارندگی:
آلمان به طور کلی در طول سال میزان بارندگی متوسطی را دریافت میکند که به طور نسبتاً یکنواخت در فصول مختلف توزیع شده است.
تنظیمات سبک زندگی:
- لباس:
برای سازگاری با نوسانات دما، در تمام طول سال، رویکرد چند لایه برای لباس توصیه میشود. لباس گرم زمستانی، شامل یک کت ضخیم، روسری، کلاه و دستکش، برای ماههای سردتر ضروری است. کفشهای ضد آب و چتر به دلیل احتمال بارندگی در تمام طول سال مفید هستند. - هزینههای گرمایش:
در طول ماههای زمستان، هزینههای گرمایش میتواند به طور قابل توجهی افزایش یابد. بسیاری از خانههای آلمانی با استفاده از سیستمهای گرمایش مرکزی، که اغلب با گاز یا نفت کار میکنند، گرم میشوند. بهرهوری انرژی تشویق میشود و ترموستاتها معمولاً روی دمای متوسط (مثلاً 20 تا 22 درجه سانتیگراد در طول روز) تنظیم میشوند. - فعالیتهای فضای باز:
آلمانیها در تمام طول سال از فعالیتهای فضای باز لذت میبرند. پیادهروی، دوچرخهسواری و بازدید از پارکها در ماههای گرمتر محبوب هستند. در زمستان، فعالیتهایی مانند اسکی، اسنوبرد و اسکیت روی یخ در مناطق مربوطه رواج پیدا میکنند. بازارهای کریسمس یک رویداد فرهنگی مهم در زمستان هستند. - رویدادها و سنتهای فصلی:
سبک زندگی با جشنوارههای فصلی مانند اکتبرفست در پاییز، بازارهای کریسمس در زمستان و جشنوارههای مختلف بهاری و تابستانی مشخص میشود. پذیرش این سنتها بخشی از ادغام در سبک زندگی آلمانی است. - تعادل کار و زندگی:
آلمان به طور کلی تعادل خوبی بین کار و زندگی برقرار میکند. در حالی که ساعات کاری میتواند طولانی باشد، تأکید زیادی بر اوقات فراغت، تعطیلات و خانواده وجود دارد.
زندگی روزمره.
آب و هوا، اگرچه شدید نیست، اما به ویژه برای زمستان نیاز به آمادگی دارد. پذیرش فصول متغیر و شرکت در فعالیتهای فصلی میتواند تجربه زندگی در آلمان را بهبود بخشد.
۱۸- خدمات ایمنی و اورژانسی
آلمان به طور گسترده به عنوان کشوری امن با نرخ جرم پایین در مقایسه با بسیاری از کشورهای دیگر شناخته میشود. با این حال، مانند هر کشوری، مهم است که از محیط اطراف خود آگاه باشید و بدانید که در صورت نیاز چگونه به خدمات اورژانسی دسترسی پیدا کنید.
ایمنی عمومی:
- نرخ جرم پایین:
جرایم خشونتآمیز نادر است و جرایم خرد (به عنوان مثال، جیببری در مناطق توریستی یا در حمل و نقل عمومی) رایجترین نگرانی است. - آگاهی:
اگرچه به طور کلی امن است، اما همیشه عاقلانه است که هوشیار باشید، به خصوص در مکانهای شلوغ یا در شب. اشیاء قیمتی را ایمن نگه دارید و از محیط اطراف خود آگاه باشید. - شمارههای اضطراری:
آلمان دارای یک سیستم شماره اضطراری متمرکز است.
خدمات اورژانس:
شماره اصلی اورژانس در آلمان ۱۱۲ است. این شماره شما را به موارد زیر متصل میکند:
- آتشنشانی (Feuerwehr):
برای حوادث آتشسوزی، عملیات نجات و فوریتهای پزشکی که در آنها آمبولانس مورد نیاز است اما دسترسی فوری به آن وجود ندارد. - خدمات آمبولانس (Rettungsdienst):
برای فوریتهای پزشکی و مشکلات فوری سلامتی. امدادگران وضعیت را ارزیابی کرده و درمان اولیه را ارائه میدهند. - پلیس (Polizei):
برای گزارش جرایم، اغتشاشات یا هر موقعیتی که نیاز به مداخله پلیس دارد. در حالی که ۱۱۲ به آتشنشانی و آمبولانس متصل است، برای کمک فوری پلیس، میتوانید مستقیماً با ۱۱۰ نیز تماس بگیرید.
چه زمانی با خدمات اورژانس تماس بگیرید:
۱۱۲ (آتشنشانی/آمبولانس):
- آتشسوزی، انفجار، حوادث مواد خطرناک.
- فوریتهای پزشکی جدی، مانند حمله قلبی، سکته مغزی، آسیب شدید، از دست دادن هوشیاری، مشکل در تنفس.
- تصادفاتی که در آن افراد به دام افتاده یا مجروح شدهاند.
۱۱۰ (پلیس):
- اگر شاهد وقوع جرمی در حال وقوع هستید (مثلاً ضرب و شتم، سرقت).
- اگر قربانی جرم هستید.
- برای اختلالات فوری در نظم عمومی.
- اگر نیاز به گزارش گم شدن یا سرقت گذرنامه یا مدرک شناسایی دارید.
اطلاعاتی که هنگام تماس باید ارائه دهید:
هنگام تماس با شماره اضطراری، آرام باشید و اطلاعات زیر را به وضوح ارائه دهید:
- حادثه کجا اتفاق افتاده است؟ (آدرس دقیق، شامل شهر، خیابان، شماره خانه و هرگونه جزئیات مرتبط مانند شماره طبقه یا آپارتمان).
- چه اتفاقی افتاده است؟ (به طور خلاصه وضعیت را شرح دهید - آتش سوزی، تصادف، فوریت های پزشکی، جرم).
- چند نفر مجروح یا تحت تأثیر قرار گرفته اند؟
- چه نوع جراحاتی دارند؟ (در صورت وجود).
منتظر سوالات آنها باشید. تا زمانی که اپراتور به شما نگفته است، تلفن را قطع نکنید. ممکن است به جزئیات بیشتری نیاز داشته باشند یا دستورالعمل هایی ارائه دهند.
سایر اطلاعات تماس مفید:
- ایستگاه پلیس محلی:
برای موارد غیر فوری، میتوانید ایستگاه پلیس محلی خود (Polizeidienststelle) را پیدا کنید و به آنها مراجعه کنید یا با شماره غیر اضطراری آنها تماس بگیرید. - سفارت/کنسولگری:
در صورت بروز حادثه جدی مربوط به ملیت شما (مثلاً دستگیری، تصادف جدی)، با سفارت یا کنسولگری کشور خود تماس بگیرید.
به طور کلی، آلمان محیطی امن است و دانستن این شمارهها و رویههای اضطراری میتواند آرامش خاطر را فراهم کند.
۱۹- فرصتهای کارآفرینی
آلمان به طور فعال کارآفرینی و نوآوری را تشویق میکند و محیطی حمایتی را برای افرادی که به دنبال راهاندازی کسب و کار خود هستند، ارائه میدهد. برای مهاجران، این میتواند مسیری جایگزین برای ادغام اقتصادی و رضایت شخصی باشد.
حمایت از کارآفرینان:
- ویزای راهاندازی کسب و کار (Gründer Visum):
این دسته از ویزا به طور خاص برای شهروندان غیر اتحادیه اروپا که مایل به ایجاد کسب و کار در آلمان هستند، طراحی شده است. این ویزا نیاز به یک طرح تجاری قوی، اثبات بودجه کافی و شواهدی دارد که نشان میدهد کسب و کار تأثیر اقتصادی مثبتی بر منطقه خواهد داشت. - ویزای فریلنسر (Freiberufler Visum):
برای افرادی که قصد دارند به عنوان فریلنسر در آلمان کار کنند، این ویزا اغلب از ویزای کامل راهاندازی کسب و کار قابل دسترستر است. این ویزا مستلزم نشان دادن داشتن مشتری یا برنامهای روشن برای تأمین مشتری، منابع مالی کافی و شناخته شدن حرفه شما به عنوان یک فعالیت «فریلنسری» در آلمان (مثلاً هنرمندان، روزنامهنگاران، مهندسان، پزشکان) است. - اتاقهای بازرگانی و صنایع (IHKs):
IHKs نقش حیاتی در حمایت از کارآفرینان دارند. آنها خدمات مشاورهای، کارگاهها و راهنمایی در مورد ثبت کسب و کار، الزامات قانونی و تجزیه و تحلیل بازار ارائه میدهند. بسیاری از IHKs برنامهها یا نقاط تماس خاصی برای بنیانگذاران دارند. - انکوباتورها و شتابدهندههای تجاری:
آلمان دارای یک اکوسیستم رو به رشد از انکوباتورها و شتابدهندههای تجاری، به ویژه در شهرهای بزرگ است. این سازمانها فضای اداری، مربیگری، فرصتهای شبکهسازی و گاهی اوقات بودجه اولیه را برای استارتاپها، به ویژه در بخش فناوری، فراهم میکنند. - بودجه و کمکهای مالی دولتی:
برنامههای مختلف در سطح فدرال و ایالتی، حمایت مالی و کمکهای مالی را برای استارتآپها و کسبوکارهای کوچک، بهویژه آنهایی که بر نوآوری، پایداری یا توسعه منطقهای متمرکز هستند، ارائه میدهند. - تحقیق در مورد این برنامهها بسیار مهم است.
- به رسمیت شناختن مدارک تحصیلی خارجی:
همانطور که قبلاً ذکر شد، به رسمیت شناختن مدارک تحصیلی خارجی برای بسیاری از حرفهها مهم است. برای کارآفرینان، این به معنای اطمینان از مطابقت فعالیت تجاری انتخابی آنها با مقررات آلمان و هرگونه گواهینامه لازم است.
فرآیند شروع کسب و کار:
- تدوین یک طرح تجاری:
یک طرح تجاری جامع و واقعبینانه ضروری است که ایده تجاری، بازار هدف، استراتژی بازاریابی، پیشبینیهای مالی و نحوه تأمین مالی این سرمایهگذاری را با جزئیات شرح دهد. - تأمین مالی:
این میتواند از پسانداز شخصی، وام از بانکهای آلمانی، کمکهای دولتی یا سرمایهگذاری از شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر حاصل شود. - انتخاب یک ساختار حقوقی:
گزینههای رایج شامل مالکیت انحصاری (Einzelunternehmen)، مشارکت (Gesellschaft bürgerlichen Rechts - GbR) یا یک شرکت با مسئولیت محدود (Gesellschaft mit beschränkter Haftung - GmbH) است. انتخاب به نوع کسب و کار و میزان تحمل ریسک بستگی دارد. - ثبت کسب و کار:
این شامل ثبت در اداره تجارت محلی (Gewerbeamt)، اداره مالیات (Finanzamt) و احتمالاً اتاقهای حرفهای مربوطه میشود. - دریافت مجوزها و پروانههای لازم:
بسته به صنعت، ممکن است مجوزها یا پروانههای خاصی مورد نیاز باشد.
اقتصاد قوی آلمان، دسترسی به نیروی کار ماهر و تعهد به نوآوری، زمینه مناسبی را برای سرمایهگذاریهای کارآفرینی فراهم میکند.
نتیجهگیری
آلمان مقصدی جذاب برای شهروندان غیر اتحادیه اروپا، از جمله شهروندان ایران، است که به دنبال زندگی جدیدی غنی شده با ثبات اقتصادی، فرصتهای آموزشی و سطح بالای زندگی هستند. این کشور یک چارچوب قانونی ساختار یافته برای مهاجرت، یک بازار کار پویا که به طور فزایندهای استعدادهای بینالمللی را ارج مینهد، و یک سیستم اجتماعی که برای شمول و کیفیت زندگی تلاش میکند، ارائه میدهد.
با این حال، همانطور که این راهنمای جامع به تفصیل شرح داده است، موفقیت در مهاجرت و اقامت در آلمان صرفاً مسئله ورود نیست، بلکه به آمادگی کامل، درک روشن از رویههای پیچیده اداری و قانونی و یک رویکرد پیشگیرانه برای ادغام بستگی دارد. از طی کردن مراحل اخذ ویزا و درک ظرافتهای اقامت دائم گرفته تا مدیریت هزینههای زندگی، سازگاری با هنجارهای فرهنگی و پذیرش زبان آلمانی، هر مرحله نیاز به پشتکار و تصمیمگیری آگاهانه دارد.
مسیرهای رسیدن به آیندهای پایدار در آلمان متنوع است و شامل اشتغال ماهرانه، اتحاد خانواده، فعالیتهای دانشگاهی و کارآفرینی میشود. مهاجران با بهرهگیری از منابع موجود و اختصاص تلاش برای یادگیری، سازگاری و مشارکت، میتوانند زندگی موفق و رضایتبخشی را در آلمان رقم بزنند.
منابع کلیدی برای مهاجران:
- اداره فدرال مهاجرت و پناهندگان (BAMF - Bundesamt für Migration und Flüchtlinge):
آژانس دولتی اصلی مسئول مهاجرت، ادغام و پناهندگی. وبسایت آنها (bamf.de) اطلاعات گستردهای در مورد انواع ویزا، دورههای ادغام و چارچوبهای قانونی ارائه میدهد. - ماموریتهای آلمان در خارج از کشور:
وبسایتهای سفارتخانهها و کنسولگریهای آلمان در کشور شما اطلاعات دقیقی در مورد درخواستهای ویزا، مدارک مورد نیاز و رویههای محلی ارائه میدهند. - DAAD (سرویس تبادل آکادمیک آلمان):
سازمان پیشرو در ترویج تبادل آکادمیک بینالمللی. پورتال آنها (daad.de) منبعی ارزشمند برای بورسیهها، اطلاعات دانشگاهی و فرصتهای تحصیلی در آلمان است. - دویچه وله (DW Learn German):
طیف گستردهای از دورههای آنلاین رایگان زبان آلمانی و مطالب آموزشی را برای همه سطوح ارائه میدهد. - «در آلمان موفق شوید»:
پورتال رسمی برای کارگران ماهر از خارج از کشور (make-it-in-germany.com)، که راهنمایی جامعی در مورد کار و زندگی در آلمان، از جمله اطلاعات مربوط به حرفههای مورد تقاضا و به رسمیت شناختن مدارک تحصیلی خارجی ارائه میدهد. - خدمات مشاوره مهاجرت محلی (Migrationsberatung):
بسیاری از شهرها و مناطق خدمات مشاوره رایگان برای مهاجران ارائه میدهند و پشتیبانی و راهنمایی شخصی ارائه میدهند.
آغاز این سفر نیازمند صبر، پشتکار و تعهد به ساختن فصلی جدید است. با آمادگی مناسب و ذهنیتی باز، آلمان واقعاً میتواند خانهای امیدوارکننده و ارزشمند ارائه دهد.
